सापेक्ष बुझाई

यिनै अखबारहरु हुन् जसले मलाई दिलशोभाका बारेमा बताए । यिनै अखबारहरु हुन् जसले मलाई दिलशोभा चिनाए । उनको त्याग, समर्पण, अनि समाजसेवाप्रतिको लगावका बारेमा जानकारी गराए । म उसैउसै प्रफुल्ल हुँदै आएँ – सोचेर कि अत्यन्तै व्यक्तिवादी भएको मेरो नेपाली समाजमा उनीजस्ता महान नारीहरु पनि छन् जसले सडकमा फ्याँकिएका वृद्धा आमाहरुलाई आफ्नो नीजि घरमा आफ्नै सिमित आयश्रोतका भरमा बसोबासको ब्यवस्था मिलाईन । र, उनै दिलशोभा हुन जसले सडकमा पुगेका बालबालिकाहरुलाई न्यानो काख दिईन । विभिन्न आर्थिक सीमाहरुका बाबजुद पनि बालबालिका र वृद्धाहरुलाई दुई छाक खान, एकसरो लगाउन र ओत लाग्ने घर दिईन । अनि अमूल्य आफ्नो माया दिएर राखिन । राखेकीछिन् ! यी सबैसबै खबरहरु, जानकारीहरु मैले अखबारहरुमा पढेर नै थाहा पाएको हो । तर उनी एक महान ब्यक्तित्व हुन भन्ने धारणा चाँहि फगत अखबारहरु पढेर बनाएको हैन मैले । मैले उनका अन्तरवार्ताहरु पढ्दा र हेर्दा उनको मनोविज्ञानलाई पनि सँगसँगै बुझ्ने यत्न गर्दै आएको छु । र मेरा बुझाईहरु भन्दछन् – दिलशोभा सपाट छिन् । सफा छिन् । महान हृदयकी खानी हुन् उनी !
मान्छेहरु वृद्ध आमाबाबुलाई सडकमा फ्याँकिरहेका …

पौने चार बर्ष पहिले मध्य साउन मासको एक दिन म चौराखेतको ओरालो झर्दै थिएँ, चौरको फाँटमा अन्तिम हल रोपाइँको काम चल्दै थियो । मेरा आँखा शिबालय मन्दिर नेर ओरालोबाट माथितिर आउँदै गरेको एक जना भाईमा गएर ठोक्किए । त्यो भाई जसलाई म सानैदेखि कलमकापी दिने गर्थेँ । उसले प्रवेशिका उत्तीर्ण गरेको एक महिना हुँदै थियो । ऊ नेर पुगेपछि मैले मेरो मोटरसाइकलको ब्रेक लगाएँ । डोको छड्के पारेर बोकेको थियो उसले । झण्डै विशिष्ट श्रेणीको अंक ल्याएर प्रवेशिका पास गरेको उसलाई मैले बधाई दिएँ । उसले मुस्कुराएर धन्यवाद भन्यो । उसका केही साथीहरु उच्च शिक्षा अध्ययनका लागि बजारतिर भर्ना फाराम लिन गएको देखेको मैले उसलाई भने त्यहाँ देखेपछि आश्चर्यतापूर्वक सोधेको थिएँ – भाई अब एघार चाँहि कहाँ पढ्ने बिचार गरेका छौं ? ऊ निशब्दः रह्यो ! मैले धेरै बल गरेपछि उसले भन्यो – “दाई, अब पढाई अगाडि बढ्दैन जस्तो छ । आमाले अब यहाँसम्म पढाईदिए त्यहाँभन्दा उता त गार्हो हुन्छ मलाई भन्नुहुन्छ ।” निशब्दः हुने पालो अब मेरो थियो । म चुपो लागेँ । र, मोटरसाइकल अगाडि बढाउँदै गर्दा मैले अलिपर पुगेको उसलाई हेरेर बोलेँ – “बिदुर, पाठ्यपुस्तक किन्ने,…

एक समय यस्तो थियो जतिखेर म उनलाई सर्वाधिक घृणा गर्ने गर्थेँ, र एउटा त्यस्तो युग पनि थियो जतिखेर म उनी जस्तै सफल मान्छे बन्ने सपना बुन्थेँ । सपनामा सही उनको जस्तै सामाजिक र आर्थिक वैभवता ममा सवार भएको पाउथेँ, म त्यसै त्यसै पुलकित हुन्थेँ । र, अहिले फेरि समयले मलाई उनको र मेरो सम्बन्धको त्यो ऐतिहासिक मोडमा ल्याएर उभ्भाईदिएको छ कि यसले मलाई प्रेरित गरेछ मैले बुझेको चन्द्रकुमार के.सी. लाई दुनियाँ माझ छरप्रष्टै पारिदिन खोज्दैछु । हुनसक्छ, एक मान्छे भएका नाताले अर्को मान्छेका भएका दुर्बलताका बारेमा औला ठड्याउँदै गर्दा म बढि छुच्चो भान हुँला, अनि उनका उज्याला पाटाका बारेमा लेख्तै गर्दा उनको देवत्वकरण गरेको जस्तो पनि भान होला – मेरा प्रिय पाठकहरुलाई ! यदि त्यस्तो रह्यो भने मलाई क्षमा गर्नुहोला । मेरो प्रयास यहाँ न उनको चरित्र हत्या गर्नु हो, न त उनको देवत्वकरण ! सिर्फ मेरो कोशिस हो कि सन्तुलित ढंगले उनलाई कति बुझेको छु त्यो प्रष्टयाउने !  चन्द्रकुमार के.सी. यो नाम जब मेरो दिमागमा आउँछ – मेरो दिमागमा दुईवटा ब्यक्तित्व झर्लक्क भएर आउँछ । एउटा त्यो ब्यक्ति जो कठोर र निरन्तर लगावका बाबजुद छोटो स…

In Norwegian
Du og snøen
Du og snøen Begge er hvite Yup, hvit --I betydningen avIngen dårlig er med deg!
Snow - at jeg liker det mye, 
Du - som våger ikke å like deg? 
Så jeg 
Du og snøen 
Jeg er fortsatt forvirret! 

In English Version)

You and the Snow 

You and the snow  Both of you are white
Yup, white -
In the sense of
No bad is with you!

Snow - that I like it much,
You - who dare not to like you?
So do I
You and the snow
I'm still confused!