Maya -- a bilingual blog

शक्तिखोर- खासमा चितवनमा रहेको माओवादी सेनाका लडाकुहरू राखिएको स्थान हो । तर यसको केहि शाब्दिक अर्थ पनि छ भन्ने मेरो ठम्याइ छ । अर्थात शक्तिमा पुगेर आफ्ना बिरोधी वा आफूभन्दा फरक मत भएकाहरूलार्इ खोर (कालकोठरी) मा जाक्ने । अर्थात जसको शक्ति उसैको जीत !  तर कम्तिमा पनि राजनैतिक दलका नेताहरूले यसलार्इ यसरी कहिल्यै नअर्थाउन भन्ने मेरो अपेक्षा छ । किनकी यसमा हाम्रो भविष्यको सवाल छ । खैर, अर्थ जे जस्तो भए पनि आज माघ ८ गतेका दिन भब्य समारोह भएछ यहाँ । भन्न त दलहरूले यसलार्इ ऐतिहासिक दिन भन्न छुटाएका छैनन् । तर मेरो आशंका कुन स्वरूपको ऐतिहासिकताको ब्याख्या गरिरहेछन् यिनीहरूले भन्ने नै हो ! इतिहासका सबै तिथि मितिहरू ऐतिहासिक नै हुन्छन् । देशमा राणाशासनको शुरू हुँदाको कोतपर्वको दिन होस् वा १७ सालको राजा महेन्द्रको कू होस् वा २०५८ साल जेठ १९ को दरबार हत्याकाण्डको दिन होस् के यी तिथीमितीहरू ऐतिहासिक छैनन् र ? विशिष्ट तर कुरो त्यो ऐतिहासिकताको पक्षको हुनुपर्छ । महत्वपूर्ण त यो छ कि त्यसको ऐतिहासिकता कति डरलाग्दो छ ? सरल भाषामा भन्दा, दलहरूले ब्याख्या गरेको आजको ऐतिहासिक दिनले समग्र देशको राजनीति कता

डकुमेन्ट्री हेर्नका लागि उपस्थित दर्शकहरू यहाँ (नर्वेको ट्रोम्सो) मा चलिरहेको अन्तर्राष्ट्रिय फिल्म महोत्सबमा अस्ति बुधबारका दिन एउटा नेपाली डकुमेन्ट्री साइलेन्सीङ द गन्स र त्यसैसँग सम्बन्धित सेमिनार आर्इ डु नट हेट माइ इनिमिजमा भाग लिने अवसर पाएको थिएँ । डकुमेन्ट्री यहाँस्थित प्रसिद्द विश्वबिधालय, ट्रोम्सो विश्वबिधालयको पिस एण्ड कन्फिलिक्ट म्यानेजमेन्ट विभागले पहिलो पटक निर्माण गरेको रहेछ । द्भन्दका समयमा नेपाली सेनाका एक अधिकारी क्याप्टेन (हाल सेवानिर्वृत्त मेजर) हेमलाल पुन माओवादीहरूको एम्बुसमा परि घाइते भएको कथादेखि गाउँमा रहेकी उनकी दिदी मायालार्इ विद्रोहीहरूले सताउने गरेको सन्दर्भ अटाएका छन् । उसो त पाल्पाका एक परिवारले द्भन्दका क्रममा आफ्नो कलेज पढ्ने छोरालार्इ सेनाले नियोजित रूपमा हत्या गरेको विषय पनि डकुमेन्ट्रीमा समावेश छ । तथापि डकुमेन्ट्रीको मुख्य विषय चाँहि दशवर्षे द्भन्दका क्रममा पनि एउटा पनि गोली नपड्केको गुल्मीको भार्से गाउँ (हेमलाल पुनको पुर्ख्यौली घर छ र दिदी माया समेत बस्दछिन) को वरिपरी घुमेको छ । त्यस गाउँको संस्कार, सहिष्णुता र हार्दिकताका पक्षहरूलार्इ समेत डकुमे

भरौल ३ का एक पूर्व एमाले कार्यकर्ता देविप्रसाद रेग्मीले झापड हानेको समाचार संचार माध्यमहरूमा प्रसारण भैरहदा मैले यहाँहरूसँग बाड्न खोजेको सन्दर्भ चाँहि अलि फरक छ । देविप्रसाद रेग्मीले त झलनाथ खनालको गाला मात्र चड्काए, तर म्याग्दी सदरमुकाम बेनीमा लामो समयसम्म छापाखाना मजदुरका रूपमा काम गरि पछाडि आफ्नै छापाखाना समेत सञ्चालन गर्दै आएका एक मजदुर तथा ब्यवबासी रूद्रप्रसाद शर्माले त देशको बिग्रदो परिस्थतिको एउटै मात्र दोषी राजनैतिक दलका शिर्षस्थ नेताहरू मात्र नभर्इ तीनमा संलग्न प्रत्येक नेता तथा सभासदहरू भएको जिकिर गर्दै आफू संलग्न छापाखाना मजदुर महासंघबाट राजीनामा दिएको बक्तब्य एक स्थानीय पत्रिकामा रकम खर्च गरेर विज्ञापनको स्वरूपमा नै प्रकाशित गरेका छन् । लामो संघर्षबाट एक स्थापित छापाखाना ब्यवसायी बनेका रूद्रप्रसाद शर्माले विज्ञप्तीमा उल्लेख गरेका छन् - विशेष परिस्थिति (आन्दोलनको भूमरी) अथवा चुनावी ऋतु बाहेक नेताहरुले हामी सर्वसाधारण मजदूर , किसान , विद्यार्थी आदि पेशागत नागरिकलाई कुनै वास्ताको विषय बनाउँदैनन् । विशेष परिस्थिति जस्तो आन्दोलन वा ढुंगामुढा गर्नु पर्दा यी दलहरुको मुख्य हतियार म

ब्लगप्रेमी मित्रहरू, यदि यहाँहरू फेसबुक सिक हुनुभएको छ भने यहाँहरूलार्इ एउटा नयाँ अबसर जुटेको छ । अबदेखि यहाँले आफ्नो फेसबुक खातामा लग अन नगरीकन फेसबुकमा भएका साथीहरूसँग च्याट गर्ने सोच गर्नु भएको छ भने याहु म्यासेन्जर ११ ले यहाँलार्इ त्यो सुविधा पनि प्रदान गरेको छ । त्यसका लागि यहाँले याहु म्यासेन्जर ११ को बेटा भर्सन डाउनलोड गर्नु पर्नेहुन्छ । के छ त साथीहरू अब बिचार ? याहु म्यासेन्जरबाटै त्यो सेवा उपलब्ध भएपछि च्याटका लागि किन फेसबुक खोली राख्नु हैन त ? याहु म्यासेन्जर बेटा भर्सन ११ डाउनलोड गर्न यहाँ क्लिक गर्नुस के के फाइदा हुन सक्लान् ? फेसबुक खाता (मुख्य खाता) मा लगअन नगरीकनै याहुबाट फेसबुकमा भएका साथीहरूसँग च्याट गर्न सकिने । च्याट गर्दा फेसबुकमा जस्तो झन्झट नहुने ।  इन्भिजिबल भएर लग अन गरेपछि आफूलार्इ मन परेको मान्छेसँग मात्र च्याट गर्न पाइने । सबभन्दा महत्वपूर्ण कुरो त फेसबुक प्रयोगको लतलार्इ कम गर्न सकिने । अनि भएन त मज्जा ? यहाँहरूलार्इ यो कुरो कस्तो लाग्यो कृपया तलको कमेन्ट बक्समा प्रतिक्रिया स्वरूप लेखिदिनुहोला ।

ट्रोम्सो अन्तर्राष्ट्रिय फिल्म महोत्सबका अवसरमा मैले पाँच वटा फिल्मका लागि टिकट काटेको छु । र, आज मेरो पहिलो रोजार्इको क्यानेडेयिन फिल्म Incendies (फ्रेन्च भाषाबाट लिइएको शिर्षक जसको अर्थ हुन्छ ठूलो आगो वा प्रलय) हेर्न गएको थिएँ । यो फिल्मले मलार्इ धेरै ठाउँमा झस्काएको । मध्यपूर्वी एशियाको कुनै एक द्भन्दग्रस्त क्षेत्र (सम्भवत लेबनान) को पृष्ठभूमीबाट शुरू भएको फिल्म त्यसैको वरिपरि घुमेको छ । यसले युद्भग्रस्त क्षेत्रमा हुने भयाबह स्थितीलार्इ छर्लङ्ग पार्ने काम गरेको छ । मेरो बुझार्इमा यो फिल्मले दिन खोजेको मुख्य बिषयबस्तु भनेको युद्भग्रस्त क्षेत्रमा निर्दोषहरू कसरी पिडीत हुन्छन भन्ने नै हो । धार्मिक सहिष्णुतामा हुने स्खलनले कति भयावह स्थितीको सृजना गर्दछ त्यसले मान्छेहरूलार्इ कसरी अन्धकारतिर धकेल्दछ भन्ने विषयलार्इ समेत फिल्मले उठान गरेको छ । कथा यसरी शुरू हुन्छ- फोटो गुगलबाट लिइएको हो । एउटा द्भन्दरत देशको एक र्इलाकामा रहेको सानो पहाडि गाउँमा रहने एक क्रिश्चियन युवती नवल मोर्वान आफ्नै गाउँमै रहेको शरणार्थी शिविरको मुश्लिम युवकसँग प्रेममा फसेपछि गर्भवती हुन्छे र उक्त युवासँग बिबाह गर

मलार्इ सबै साथीहरूलार्इ नेपालीमा आफ्नो किबोर्ड मिलाएर फेसबुकमा नेपालीमा च्याट गर्न मन लागेको र इमेल पनि नेपालीमै लेख्न मन लागेको सुनाए पछि, हाम्रो नेपाली राष्ट्रियता केही माथी उठ्न सक्ने देखेपछि सम्पूर्ण नेपालीहरूका लागि यो कोसेली स्वरूप यो सुचनाजन्य लेख ल्याएर उपस्थित भएको छु । सबभन्दा पहिले मदन पुरस्कार गुठीको वेभसाइट  http://www.madanpuraskar.org/  खोल्ने । तत्पश्चात ः तल चित्रमा प्रस्तुत गरिए झै डाउनलोड बटनमा थिच्ने । त्यसपछि, तल चित्रमा गोलो घेरो लगाएकोमा ठाउँमा क्लिक गर्ने । त्यसपछि, तपाइँले तल चित्रमा देखाइए झै देख्नुहुनेछ । र नेपाली युनिकोड डाउनलोड गर्नका लागि फेरि पनि गोलो घेरो लगाइएको ठाउँमा क्लिक गर्नुहोला । चित्रमा दुर्इ ठाउँमा घेरो लगाइएको छ, त्यो यहाँको आवश्यकता अनुसार रोज्न पाउनुहुनेछ । अब डाउनलोड भएको फाइल खोलेर आफ्नो कम्प्युटरमा इन्सटल गर्नुस । तत्पश्चात ः अब बाँकी रहेको काम तल क्रमैसँग चित्रमा हेरेर गर्नुस । नोट ः सबै गरिसक्दा पनि भएन भने कम्प्यूटर एकपटक बन्द गरेर फेरि खोल्नुस । नेपाली र अंग्रेजी परिवर्तन गरी घरी घरी टाइप गर्नका लागि

The great Greek poet Euripides, who died in 406 BC, put it succinctly: Ten good soldiers wisely led, Will beat a hundred without a head. This small piece of his poetry proves how much important the head or leader is to run anything else. Probably, we Nepalese people have the lack of such a good leader. It has been almost four months that our leaders had expanded the time of constituent assembly but none of us has any hope with them. They have been unsuccessful leaders who still have no their leader, the prime minister! It has been almost two and a half months; they do not have the best idea for the well negotiation. The golf of distrust is spreading out likely to burst off! They still do hope the sun rises. I have some things to share with them. Will they find it? Alternatively, should they think on it? Let's do hope- They will do it. Leader should never forget that there are three uphill paths. If we have uphill paths in our ways, should we climb down towards the extinct? Let me t

पहिला यो तलको भिडियो हेर्नुस् । यहाँ भएको कुराकानीलार्इ ध्यान दिएर सुन्नुस् अनि तलको कमेन्ट बक्समा हजुरको प्रतिक्रिया लेख्न नबिर्सनुस् कि मान्छेहरू यति बिधि इमान्दार पनि भेट्टिन्छन त ? यि भिडियोमा देखिएका ब्यक्तिको नाम थियोड्रस हो । उनी मसँगै एउटै भवनमा भाडामा बस्छन् । मेरो ख्यालमा यिनी शरणार्थीका रूपमा नर्वे आएका हुन् । र, अहिले यिनीसँग नर्वेमा बस्ने स्थार्इ अनुमतिपत्र छ । हिजो आर्इतबार (जनवरी १६) का दिन यिनले मेरो ढोका ढक्ढकाए । मलार्इ लाग्यो - सायद पुस्तकालयबाट आफूले हेर्नको लागि ल्याएका केहि भिडियोहरू मलार्इ दिनका लागि यिनी मेरो कोठामा आएका हुन । प्रायः सधैं गर्छन् पनि यिनि यस्तै । कि, आफूसँग भएका चिजबिजहरू सरसापट गर्नमा यिनी कुनैप्रकारको दुःख मान्दैनन् । तर यो पाली कोठामा छिर्ने बित्तिकै यिनले एउटा आइफोन देखाउँदै भने - यि मैले यो भेट्टाए नि ! मैले उनको हातबाट हतपत लिदैँ वल्टार्इ पल्टार्इ हेरेँ, त्यसमा केहि खराबि थिएन । त्यो लोभलाग्दो आर्इफोन थियो । दुवैले मिलेर त्यहाँ भित्रका केहि फोटाहरू हेर्यौ । र, अनुमान पनि गर्यौ त्यो सायद २५/२६ वर्ष उमेरको युवाको हुनुपर्छ । मलार्इ आईफोन सारै

शिर्षक: उसको असफल प्रेम यसपालीको श्रुङ्खलामा समावेश प्रेमकथा केहि वर्षपहिले मसँगै काम गर्ने एकजना साथीको हो । कथाका केहि अंशहरूः  “साँच्ची मित्र पहिलो माया बिर्सन गाह्रो हुँदो रहेछ हैं !” मेरो मनभित्रको आवाज उसले बोलिदिएको महशुस भयो मलाई । मैले उसलाई भन्न कर लाग्यो – “होइन् मित्र, बिर्सनु र सम्झनु समयले निक्र्यौल गर्दछ । कहिलेकाही बिर्सेर घाटा हुन्छ जीवनमा त कहिलेकाही सम्झेर पनि फाइदा हुँदैन जिन्दगीमा ! तसर्थः फाइदा जे गर्दा हुन्छ, त्यही गर्ने बानी बसाल्नु पर्छ । सबै ठीक हुन्छ ।” “ऊ कति साधारण थिई, खासमा । उसको साधारण पहिरन, साधारण मेकअप अनि साधारण र प्राकृतिक फेशनले मलाई लोभ्याएको थियो । उसको साधारण पहिरनले गर्दा मैले सोचेको थिएँ – यत्तिको केटी पाएँ भने मेरो जीवन राम्ररी चल्छ !” उसले अति भावुकतापूर्वक बतायो । “बिचरा उसले अघिपछि भेट्नलाई समय पाउँदिन भनेर सबेरै ४ बजे म उसलाई लिन जान्थेँ, ऊ व्यग्रतापूर्वक मलाई नै पर्खेर बसेकी हुन्थी ।” अडियो क्लिप सुन्नुस्  यदि यहाँसँग प्रेम वा अन्य कुनै पनि विषयसँग सम्बन्धित आफ्ना अनुभवहरू छन् र उक्त सत्यता साथीहरूसँग बाड्न चाहनुहुन्छ भने हाम्रो इम

 मेरो खुशिः आफ्नो गर्भमा भएको बच्चाको  तस्बीर देखाउँदै हन्ना हन्ना अर्थात मेरो सम्पर्क ब्यक्ति । मैले कुन दिन के गर्नु पर्ने हो त्यो कामको योजनाकार ! वा, नेपालमा भएको भए मेरो हाकिम ! तर यहाँ चाँहि उनि मात्र सम्पर्क ब्यक्ति । हाकिमपारा खोजेर पनि भेट्न गार्हो । उनी कार्यालय छिर्दा म मेरो कुर्सीबाट उठेर विनित हुँदै अभिवादन गर्नु पर्दैन् । जसले पहिला देख्यो उसले अभिवादन गर्ने । काइदाको रीति भएको देशमा जन्मेकी एक नारी ! आज मुहारभरी नै खुशि बोकेर उनि कार्यालय छिरेकी थिइन । हातमा सानो कागज पनि बोकेकी थिइन, उनले । उनि सरासर मतिर आइन । र, आफूले ल्याएको कागज देखाउँदै भनिन् ‍‑ मेरो बच्चाको अवस्था सामान्य छ । म लाजले पानी पानी भएँ । यस्तै कुनै दिन थियो – जतिखेर मेरी श्रीमती पनि गर्भवती थिइन । र, हामी दुर्इजना लाजले पानी पानी भएका थियौं- कि जतिखेर हामीलाई थाहा लाग्यो - हामी बाबा आमा बन्नेवाला छौं । यस्तो बेलामा परिवारका अन्य सदस्यहरूसँगै बसेर हामी दुर्इजनाले  गर्भमा भएको बच्चाको अवस्थाका बारेमा छलफल गर्नु पर्ने थियो । तर नढाँटेर भन्नुपर्दा त्यतिखेर हामीलार्इ धेरैले भनेका थिएँ – बिहे नगरेकै वर्ष

भेटिए कति मान्छे बिचित्र भो कुरै नगर राम्रा नराम्रा कस्ता चरित्र भो कुरै नगर आफ्नैको अवनति चिताउने नगरमा तिम्रो कि मेरो मन पवित्र भो कुरै नगर घात गर्छन आफन्तैहरू भर कसैको नपर्नु हुनु कसरी तिम्रो म मित्र भो कुरै नगर आज हुने भोली हुँदैन  फेरिन्छन्  साथ छिनमै को छ उनको दिल त्यो भित्र भो कुरै नगर