Skip to main content

उफ ! यो नेपाल बन्दको राजनीति !

अन्ततः अरु राजनैतिक दल र नागरिक समाजको आग्रहलाई बेवास्ता गर्दै नागरिक सर्वोच्चता स्थापना गर्ने वहानामा एकिकृत ने.क.पा. (माओवादी)ले पौष ५, ६ र ७ गते आम हड्तालको घोषण गरेरै छाड्यो । जसको सवैभन्दा वढी प्रभाव सर्वसाधारण जनतालाई परेको छ । अहिले यसो विचार गर्ने हो भने नेपाललाई आन्दोलनको हावाले कहिल्यै छोड्ने छाँट देखिएन । नेपालमा विगत एक शताब्दीभन्दा बढि समयदेखि विभिन्न नाममा सानातिना आन्दोलन भइरहेका छन् । कतिपय आन्दोलनहरु देश र जनताको पक्षमा भएका छन् भने कतिपय आन्दोलनहरु राजनैतिक दलहरुले आफ्नो अभिष्ट पुरा गन हेतुले भएका छन् । २००७ साल, २०१२ साल, २०१९ देखि २०४६साल हुँदै ६२\६३ को अप्रिल क्रान्तिसम्मका आन्दोलनहरु देशमा प्रजातन्त्र स्थापना गर्नका लागि भएका आन्दोलन थिए किन भने यी आन्दोलहरुमा देशका सम्पूर्ण जनताहरुको उल्लेख्य सहभागिता थियो । यि समयहरुमा नेपाली जनताहरुले १०४ बर्षे जहानिया राणा शासन, नेपाली काँग्रेसको जनविरोधि क्रियाकलाप, ३० वर्षे पञ्चायती कालकोठरी तथा २०६१माघ १९ गतेको राजा ज्ञानेन्द्रले चालेको निरंकुश कदमकाविरुद्ध नेपाली जनताद्धारा गरिएको २०६२\०६३ सालको आन्दोलनको नेपालको राजनैतिक परिबेशमा महत्वपूर्ण भूमिका रहेको छ । तर अहिले संविधानसभाको निर्वाचन सम्पन्न भएको २ वर्ष बित्न थालिसक्दा पनि समयमा संविधान निर्माण गर्नुपर्नेमा संविधानसभामा सबभन्दा ठूलो दलको रुपमा स्थापित एकिकृत ने.क.पा.(माओवादी) ले विगत पाँच महिनादेखि प्रधानसेनापति प्रकरणमा राष्ट्रपतिद्धारा चालिएको कदमलाई असंबैधानिक कदम भन्दै आफ्ना कार्यकर्ताहरूलाई सडकमा उतारेर र सदनको काम चल्न नदिएर आन्दोलन गरिरहेको छ । जसको कारणले गर्दा आम नेपाली जनतामा नराम्रो असर परिरहेको छ । सदनमा पेश हुने सरकारी विधेयकहरू पास हुन सकेका छैनन् अझ त्योभन्दा पनि सदनमा पेश भएको वजेट समयमा पारित हुन नसक्नाले सर्वसाधारण देखि लिएर नेपाल सरकारका कर्मचारी, नीजि संघसंस्थाका कर्मचारी, व्यापारी, उद्योगपति लगायतका सबैमा प्रत्यक्ष\अप्रत्यक्ष असर पारेको थियो । पटक पटक राजनैतिक सहमति जुटाउने नाममा वैठक र छलफल भए पनि सत्तारुढ दल र प्रमूखप्रतिपक्ष दल माओवादी विच चिया नास्ता खाने काम र अनावश्यक प्रचारबाजि बाहेक केहि उपलब्धी हात नपरेको अवस्था विद्यमान नै छ । सहमती जुट्न नसक्नुमा सत्तामा रहेका दलहरु र माओवादी दुवको आ—आफ्नो लिँडेढिपी ले गर्दा नै हो । सत्तामा रहेका दलहरुले राष्ट्रपतिको कदमप्रति माओवादीद्धारा प्रस्तुत संकल्प प्रस्तावमा राष्ट्रपतिमाथि कुनै आक्षेप लगाउन नपाउने भनि आफ्नो घमण्ड प्रस्तुत गरिरहेका छन् भने अर्को तर्फ ए.ने.क.पा.(माओवादी) ले राष्ट्रपतिको कदमको वारेमा उल्लेख हुनुपर्ने भनि आफ्नो अडान कायमै राखेको छ । दुवै थरि आ—आफ्नो अडानमा रहेको हुनाले तत्काल देशमा भैरहेको राजनैतिक गतिरोध अन्त्य हुने संभावना दखिएको छैन जसले गर्दा देश अब राजनैतिक मुठभेडतर्फ जाने संभावना प्रवल देखिएको छ ।वास्तवमा भन्ने हो भने नेपालका कूनैपनि राजनैतिक दलहरु देश र जनताप्रति जिम्मेबार देखिएको पाईएन । आ—आफ्नो सत्ता र कुर्सिमोहमा सवै राजनितिक दलहरु लागेका छन् । संविधानसभामा सवैभन्दा ठूलो राजनैतिक शक्तिको रुपमा रहेको ए.ने.क.पा.(माओवादी)लाई सहमतिमा ल्याउन पहल नगर्नु सत्तामा रहेका राजनैतिक दलहरुको सबभन्दा ठूलो कमजोरी हो ।

Comments

लोकप्रिय पोष्टहरू

अनि रोशन भाइले टिपेछन् ६ बाल्टिन बेरी

गएको साल, हेर्दै कलिला देखिने दुई जना ठिटाहरू तिक्कुरिला रेल बिसौनीको कुनामा मस्त चुरोटको पफ लिदैं गरेका बेला, "भाइहरू नेपाली हो ?" भनेर मैले सोधेको थिएँ । मेरो प्रश्न भुँइमा झर्न नपाउँदै, आफूले तान्दै गरेको चुरोट आफ्नो साथीलाई दिदैँ, झन कलिलो देखिने ठिटोले भनेथ्यो, "हो दाई । कसरी पो ठम्याउनु भो ?"  दुई फरक मुहारको बनोट लिएका मानिसहरू सँगै बसेर एउटै चुरोट तान्दैछन् भने ती पक्कै नेपालीहरू हुनुपर्छ, त्यसमाथि तिमीहरू नेपाली मैं बातचित गर्दै थियौ नी त । मेरो जवाफ सुनेपछि त्यो ठिटोले कपाल कन्याउँदै भनेथ्यो, "हाउ दाजु पनि, सारै मजाको पो हुनुहुदोँ रहिछ !" मैले बात मार्न खोज्दा, निसंकोच बात मार्न खोज्ने ठिटो त पूर्वतिरको लिम्बु भाइ रहेछन् । अनि खासै बात मार्न नचाहने चाँहि रहिछन् - काठतिरका बाहुन भाइ ।  त्यो दिन ती भाइहरू हेलसिन्कीबाट सवा घण्टाको रेल यात्रामा पुगिने ठाउँबाट काम पाइने आशामा साथीलाई भेट्न आएका रहेछन् । आफूलाई भेट्न निम्ता दिएको साथीसँग भेट  नभएपछि  कामको खोजीमा हेलसिन्की झरेका उनीहरूलाई  आफू बस्ने ठाउँतिर फर्कने क्रममा मैले भेट्न पुगेको थिएँ । छोटो भ...

घर कहाँ हो दाजुको ?

अन्तिम पटक ह्वाट्स एपकलमा तेर्ह मिनेट कुराकानी भएको ठ्याक्कै तीन महिनापछि ह्वाट्स एपमा तिमीलाई मेरो पछिल्लो ब्लग पोष्टको लिंक साझा गरेथेँ, करिब तीन हप्तापछि आजै बुनेले मीठो टिप्पणीसहितको सन्देश प्रवाह गर्ने क्रममा अम्रिकाबाट सोधी पठायौ, "Dai, I have a question, where is home? Nepal or Finland?" सायदै बुने तिम्रो प्रश्न यत्तिमै मात्र सक्किन्थ्यो भनेपनि मैले सजिलै भनिदिन सक्थेँ होला जसरी हाम्रै म्याग्दीका लोकगायक खड्ग गर्बुजाले आफ्नो ' पिरती ' एल्बमको एक गीतमा सोध्दा प्रश्न, "घर कहाँ हो मायालु?" कति सजिलै जवाफ दिएथीन् गायिकाले, "हिमालको काखैमा ।" तर तिम्रो प्रश्नमा जवाफ मात्र दिएर पुग्थेन्, त्यसले अन्तःस्करणको भाव पनि जान्न चाहन्थ्यो किनकी त्यसमा तिमीले थपेर पठाएथ्यौ - "What is your feeling since you've lived so many years in Finland?" म फिनल्याण्ड टेकेको वर्षदिन पनि त पुगेको थिएन् जतिबेला सन् २०१३ को हिउँदमा फिनल्याण्डमा मलाई पहिलो कामका लागि भनसुन गर्दिनुभएका दाजु राजन सुवेदीले, तिम्रो जत्तिकै गम्भीर त होईन् तर सिधा प्रश्न गर्नु भएथ्...

मेरो एउटा साथी छ (हुनुहुन्छ)

 " नीराजन, मेरो बेस्ट फ्रेन्ड हो ।" जन्मेर २६ वर्ष बिताएको देश नेपालमा मलाई यस्तो भन्ने कोही थिएन् । तर यतै फिनल्याण्ड आइपुगेपछि,  मलाई यस्तो भन्ने एक जना भेट्टिएकी थिइन् ।  जोसँग बसेर एकै कप चिया वा कफि पिएकै थिइँन्, मैले । मनभरीका बह न मैले उनीसँग केहि पोखेकै थिएँ, न त उनले विशेष केही त्यस्त्तो साझा गरेकी थिइन् मसँग । तर मलाई चिन्ने र मसँग सम्पर्कमा रहेका धेरै साथीभाइसँग उनले सुनाउन बिर्सेकी रहिन्छिन् कि निराजन उनको बेस्ट फ्रेन्ड हो ।  यो पढ्दै गर्दा यहाँलाई लाग्ला, कि आफूलाई बेस्ट फ्रेन्ड बताउने साथीका सम्बन्धमा लेख्ता पनि यसले किन भूतकालको प्रयोग गर्यो ? प्रश्न स्वभाविकै हो तर मेरो जवाफ अलिकति अस्वभाविक लाग्न सक्ला यहाँलाई । कि मलाई बेस्ट फ्रेन्ड भन्ने उनको, खासमा म  फ्रेन्ड पनि थिइँन् । न उनी थिइन्, मेरो कुनै त्यस्तो विशेष मित्र । बस्, हाम्रो सामान्य चिनजान मात्र थियो । केहि मानिसहरू हुँदारहेछन्, जो सामान्य चिनजानलाई मित्रताको नाम दिदाँरहिछन्, उनले जस्तै । अनि कोही यस्ता पनि हुँदा रहिछन् कि जोसँग हामी विशेष सामिप्यतामा भएको ठानेका हुन्छौं, तर उनीहरूका ...

क्लोरिनको झोल, वैज्ञानिकहरू र मेरी बोइको मुड्की

मेरो बाल्यकाल लगभग बोईसँगै बित्यो । त्यो चकचक गर्ने समय भएकाले मेरो चकचकसँग बोईलाई बेलाबेलामा झिझो लाग्नु स्वभाविक नै थियो । त्यसैले मैले अति नै अटेर गरेपछि बोईले मलाई भन्नुहुन्थ्यो -  "अहिले गाडूँला मुड्की (मुड्कीले हान्छु) ।" तर अहँ कहिल्यै पनि एक झापड खानुपरेन । मुड्की नै खानु नपरेपछि मेरो चकचक थामिने कुरै थिएन, त्यसैले बोईले पनि मुड्की गाडूँला भन्न छाड्नुभएन अनि मैले चकचक गर्न । मेरी बोईले यस धरा छोडेको पनि यहि हिउँदमा बर्षदिन पुग्दैछ, तर बोईले भन्ने गरेको "अहिले गाडूँला मुड्की" मेरो मनमा गडिरहेको छ, अनि यसो सोच्छु, दुईचार पटक बोईले साँच्चिकै मुड्की गाड्नुभएको भए, मेरा चकचक उहिले पहिले नै खत्तम हुन्थे कि ?  तर खासमा चकचक भन्ने जिनिस त्यत्तिकै खत्तम भएर गैहाल्ने कुरो हैन रहेछ । न त यो उमेर बढ्दै गएपछि आफै घट्दै र पछि निस्तेज नै हुने रहेछ । यसले खासमा उमेर बढ्दै गएर केश पाक्दै गएपनि आफ्नो स्वरूपमा अलिकति फेरिदै तरह तरहका रूपमा प्रकट हुँदै पो जाँदो रहेछ कि ? भन्ने निचोडमा पुगेको छु । यस्तै केहि केश पाक्नै थालेका मान्छेहरूको चकचक कोरोनको त्रास बढ्दै गएपछि अलिकति भि...

बोई, बार्ह वर्षमा खोलो किन फर्किएन् ?

हिजो भर्खर जस्तो लाग्छ, २७ औं वसन्तमा हिड्दै गरेको म विना कुनै योजना देश छाडेर परदेश हिडेको । आज १२ वर्ष नाघिसकेछ, परदेश भनिएको ठाम देशजस्तै अनि देश ठानिएको ठाम परदेशजस्तै भएको । मेरी बोइ भन्नुहुन्थ्यो, "बार्ह बर्षमा खोलो फर्किन्छ ।" बार्है बर्ष वितिसकेछन्, म मान्छे भएर होला सायद आफूले आएको बाटैबाटो घर फर्किन नसकेको ! बोइ नफर्किने गरी गएको पनि ५ वर्ष त नाघिसकेछ, सायद अझै हुनुहुन्थ्यो भने फोन गरेर म सोध्दो हुँ, - बोइ बार्ह वर्षमा खोलो कसरी फर्किन्छ ? सिकाइमाग्दो हुँ फर्किने सुत्र, शिरोपर गर्दो हुँ ती सुत्रहरू र लाग्दो हुँ ढोडेनीको पक्की पुल तरेर किनारै किनार तेर्सिएर घैयारासम्म अनि अलिकति माथि उक्लिएर हाम्रा जिजुको पालादेखिको हाम्रो स्थायी ठेगाना उही ढुंगेपाली टोलमा । छिर्दो हुँ आफ्नै मेहनतले बनाएको साढे दुई तले पक्की घरको दैलोभित्र ।           दिनहरू यस्ता पनि थिए, जहिले म कविताहरू लेख्ने गर्थेँ । मेरा कविताहरूमा देश छाड्नेहरूलाई स्वदेशमैं बस्नु भनेर आव्हान हुने गर्थे । अहिले म तीनै कविताहरूका पात्र बनेर आफैले बाँच्नु परेको परिस्थितीलाई पचाउने प्रयत्न गर्दै...