Skip to main content

एउटा चिठी देशबासीलार्इ ।

प्रिय नेपाली बन्धुहरु
नमस्कार, तथा मीठो सम्झना ।
विशेष समाचार त केहि थिएन तर परदेशको ठाउँमा आएपछि देशप्रतिको माया र सदभाव अझ बढेर आएको महशुस हुन थालेपछि मैले यो चिठी लेख्ने प्रयास गरेको छु । मलाइ थाहा छैन, यो विश्वमा कति मान्छे त्यस्ता होलान् जसले आफ्नो देशलाई माया नगर्ने होस् । तर मलाई थाहा छ, हामी कुनै पनि त्यस्ता नेपाली छैनौ जसले नेपाललाई माया नगर्ने होस ।
हामीले भन्दै आएका छौ । नेपालका नेता भनौंदाहरुमा राष्ट्रियताको छनक देखिएन । तर अब हामीले आफैलाई फर्केर हेर्ने बेला भएको छ, कि हामीमा कति छ, राष्ट्रप्रेम ? मलाइ लाग्दैन, यो कुरा सानो हो । बरू मलार्इ लाग्दछ, आफूमा राष्ट्रियता कति छ भनेर जान्न खोज्नु ठूलो र महत्वपूर्ण कुरो हो ।  यो चिठी लेख्दै गर्दा मेरो दिमागमा खेलेको एउटै कुरो छ, यो पढ्ने कतिले मेरो दिमागी हालतका बारेमा प्रश्न गर्नुहोला ? मलार्इ त्यसको कुनै पर्वाह छैन । न मैले म मा राष्ट्रप्रेम छ भनेर प्रमाणित गर्न खोजेको हुँ न त अरूमा यो भावना छैन भनेर प्रत्यारोप गर्न नै खोजेको हुँ । बरू मैले त सम्भव भए सम्म र आफ्नो हैसियतले भ्याए सम्म राष्ट्रियता झल्कने प्रयास थालौं भनी यहाँहरूलार्इ मात्र निवेदन गर्न खोजेको हुँ ।

मेरो सधैं घरमा झगडा हुने गर्दथ्यो, टि.भी च्यानलको नम्बर मिलाउन खोज्दा । हिन्दी टेली श्रृङखलामा रमाउने परिवारका मेरा सदस्यहरू स्टार प्लस, सोनी र स्टार उत्सवलार्इ १,२,३ गरी क्रमैसँग मिलाउन खोज्दथे, म चाहिँ नेपाली भाषाका च्यानलहरूलार्इ प्राथमिकताका साथ अगाडि आउने नम्बरहरू दिनु पर्दछ भन्थेँ । र, मौका मिल्दा साथ त्यसो पनि गर्थे । यहाँलार्इ लाग्न सक्ला टि.भी च्यानलको नम्बर मिलाउँदैमा के हुन्छ र ? तर मलार्इ लाग्दछ, यसो गर्यौ भने कम्तीमा पनि भारतीय साँस्कृतिक प्रभावलार्इ, हामीले बिस्तारै कम गर्न सक्छौं भन्ने मेरो विश्वास हो । आज च्यानलको नम्बर पछि लाने, भोली ती च्यानलहरू बिस्तारै कम हेर्दै जाने र पछि पछि ती च्यानलमा के कुरा आउथे भन्ने कुरालार्इ बिर्सेर नेपाली टि.भि च्यानलमा रमाउन सिक्ने । के यो असम्भव छ त ? यो झट्ट सोच्दा, सानो जस्तो लाग्दछ तर हामीहरू धेरैका लागि यो काम कठीन अवश्य पनि छ । किनकी भारतीय संस्कृतिको प्रभावले हाम्रो मस्तिष्कमा यस्तो सित जरो गाडेको छ कि हामी उठ्दा, बस्दा, सुत्दा मात्र होइन हामीले फेर्ने श्वास श्वासमा भारतीय प्रभाव छ, चाहे त्यो राजनैतिक होस् वा साँस्कृतिक । हामीले खबर पढ्ने गरेका छौं, भारतीय राजदुत सुदले मुस्ताङमा स्कुले बच्चाहरूलार्इ हिन्दी गीत गाउनका लागि अर्हाए । समाचार पढ्दै गर्दा हाम्रो राष्ट्रियता अपर्झट हुँकार निकाल्न थाल्दछ । जब त्यो पढेर सिध्याएर कतै बाटोमा हिड्न शुरू गर्छौ, अब गुन्जिन थाल्दछ, हाम्रो मुखबाट हिन्दी गीत ।


मेरो सधैं झिकिर रहने गरेको छ, राष्ट्रियताको शुरूका कदमहरू साना पाइलाहरूबाट थाल्न सक्नु पर्दछ । मलार्इ यो किन पनि लाग्यो भने, टि.भी केबल पुगेका दूर दूरका नेपाली ग्रामीण र्इलाकाहरूमा पनि त्यहाँका ग्रामीण महिला र बालबच्चाहरू हिन्दी श्रृङखला र रियालीटि शो हेर्न रूचाउँछन् । हेरेपछि त्यसको समीक्षा गर्न रूचाउँछन् । त्यतिमात्र होर्इन, ती सबै कुराहरू नेपाली टेलीश्रृङखला र रियालीटी शो भन्दा हजारौं गुणा राम्रा भएको जिकीर सम्म गर्नु आफ्नो धर्म ठान्दछन । यसरी भारतीय सँस्कृतीको प्रभावबाट कहिले सम्म गुज्रीरहने ? अब हामीले कम्तीमा पनि नेपाली शिर उचोँ पारेर जिउन सिक्नु पर्ने समय आएको छ । त्यसैले मेरो अनुरोध हो सबैलार्इ कि हरेक खाले भाषिक, साँस्कृतिक र राजनैतिक प्रभावबाट माथि उठेर जिउन सिकौं ।

मलार्इ थाहा छैन, म भित्र हुर्किन थालेको राष्ट्रप्रेमको उत्कर्ष बिन्दु कहाँ नेर छ ? तर मलार्इ राम्ररी थाहा छ, कि मेरो हैसियतले भ्याइन्जेल म एक पूर्ण नेपाली भएर ज्यूँने प्रयत्नमा लागिरहने छु । कम्तीमा पनि प्रसिद्द सामाजिक संजाल फेसबुक नेपालीमा चलाउन थालेको छु । मेरा नेपाली बन्धुहरूसँग नेपाली मै कुराकानी (च्याट) गर्न थालेको छु । याहुमा मेल नेपालीमै लेख्न थालेको छु । आफूलार्इ आमन्त्रण गरिएका भोजहरूमा नेपाली पोशाकमा उपस्थित हुन थालेको छु । साथीहरूसँग भेटघाट हुँदा राष्ट्र र राष्ट्रियता तथा नेपालको विकाशका बारेमा छलफल गर्ने काम थालेको छु । भेटिएका जति पनि विदेशी साथीहरू छन् नेपालको सुन्दरता र नेपाली सदभावका बारेमा बुझाउने प्रयास गरेको छु । र, उनीहरूलार्इ म आफू गोर्खाली भएर जन्मन पाएकोमा कति खुशी छु भनेर आफ्नो खुशी बाड्ने प्रयास गरेको छु ।

मलार्इ लाग्दैन, यी सबै कुराहरू मात्र म मा मेरो देशप्रतिको दायित्व र राष्ट्रियता बोध गर्नका लागि काफी छन् । तर लागेको छ, यिनै साना कुराहरूबाट सिकेर कुनैदिन म एक राष्ट्रप्रेमी नेपाली बन्न सक्ने छु ।


Comments

लोकप्रिय पोष्टहरू

अनि रोशन भाइले टिपेछन् ६ बाल्टिन बेरी

गएको साल, हेर्दै कलिला देखिने दुई जना ठिटाहरू तिक्कुरिला रेल बिसौनीको कुनामा मस्त चुरोटको पफ लिदैं गरेका बेला, "भाइहरू नेपाली हो ?" भनेर मैले सोधेको थिएँ । मेरो प्रश्न भुँइमा झर्न नपाउँदै, आफूले तान्दै गरेको चुरोट आफ्नो साथीलाई दिदैँ, झन कलिलो देखिने ठिटोले भनेथ्यो, "हो दाई । कसरी पो ठम्याउनु भो ?"  दुई फरक मुहारको बनोट लिएका मानिसहरू सँगै बसेर एउटै चुरोट तान्दैछन् भने ती पक्कै नेपालीहरू हुनुपर्छ, त्यसमाथि तिमीहरू नेपाली मैं बातचित गर्दै थियौ नी त । मेरो जवाफ सुनेपछि त्यो ठिटोले कपाल कन्याउँदै भनेथ्यो, "हाउ दाजु पनि, सारै मजाको पो हुनुहुदोँ रहिछ !" मैले बात मार्न खोज्दा, निसंकोच बात मार्न खोज्ने ठिटो त पूर्वतिरको लिम्बु भाइ रहेछन् । अनि खासै बात मार्न नचाहने चाँहि रहिछन् - काठतिरका बाहुन भाइ ।  त्यो दिन ती भाइहरू हेलसिन्कीबाट सवा घण्टाको रेल यात्रामा पुगिने ठाउँबाट काम पाइने आशामा साथीलाई भेट्न आएका रहेछन् । आफूलाई भेट्न निम्ता दिएको साथीसँग भेट  नभएपछि  कामको खोजीमा हेलसिन्की झरेका उनीहरूलाई  आफू बस्ने ठाउँतिर फर्कने क्रममा मैले भेट्न पुगेको थिएँ । छोटो भ...

घर कहाँ हो दाजुको ?

अन्तिम पटक ह्वाट्स एपकलमा तेर्ह मिनेट कुराकानी भएको ठ्याक्कै तीन महिनापछि ह्वाट्स एपमा तिमीलाई मेरो पछिल्लो ब्लग पोष्टको लिंक साझा गरेथेँ, करिब तीन हप्तापछि आजै बुनेले मीठो टिप्पणीसहितको सन्देश प्रवाह गर्ने क्रममा अम्रिकाबाट सोधी पठायौ, "Dai, I have a question, where is home? Nepal or Finland?" सायदै बुने तिम्रो प्रश्न यत्तिमै मात्र सक्किन्थ्यो भनेपनि मैले सजिलै भनिदिन सक्थेँ होला जसरी हाम्रै म्याग्दीका लोकगायक खड्ग गर्बुजाले आफ्नो ' पिरती ' एल्बमको एक गीतमा सोध्दा प्रश्न, "घर कहाँ हो मायालु?" कति सजिलै जवाफ दिएथीन् गायिकाले, "हिमालको काखैमा ।" तर तिम्रो प्रश्नमा जवाफ मात्र दिएर पुग्थेन्, त्यसले अन्तःस्करणको भाव पनि जान्न चाहन्थ्यो किनकी त्यसमा तिमीले थपेर पठाएथ्यौ - "What is your feeling since you've lived so many years in Finland?" म फिनल्याण्ड टेकेको वर्षदिन पनि त पुगेको थिएन् जतिबेला सन् २०१३ को हिउँदमा फिनल्याण्डमा मलाई पहिलो कामका लागि भनसुन गर्दिनुभएका दाजु राजन सुवेदीले, तिम्रो जत्तिकै गम्भीर त होईन् तर सिधा प्रश्न गर्नु भएथ्...

खाल्डोमा गाडी, जेलमा साथीः एक आत्मसंवाद

सधैं पुगिरहेको गन्तव्य थियो । गन्तव्यमा गुगल म्याप्सले सिफारीश गरेको बाटो भएर जाँदा मैले हठात गाडी मोड्नुपर्ने अवस्था बन्यो । हतपत गाडीलाई पार्किङमा छिर्ने बाटोतिर छिराउँदा, मैले हाँकेको गाडीको भाग त्यस बाटोको छेउमा कम, बाटोको छेउतिरको खाल्डोमा बढी पर्न जाँदा पछाडिको एउटा पाङ्ग्रोले भुँइ छाडेको विचित्रको स्थितिमा पुग्यो । यो आजैको घटना हो, केहि घण्टा अगाडिको । मलाई कुनै चोटपटक लागेन । गाडीमा विशेष क्षति पनि भएन । तर गाडीलाई त्यस विचित्रको स्थितीबाट बाहिर ननिकाल्दासम्मको मेरो जीवनको त्यो पूरा १ घण्टा १५ मिनेटले मलाई केहि विशेष ज्ञान भने अवश्य दिलायो ।  म जुन विचित्रको स्थितीबाट गुज्रिएर अहिले यो ब्लगपोष्ट लेख्तैछु, सम्झनामा मेरा केहि चिनजानका र केहि घनिष्ट मित्रहरूको तस्बीर एकतमास मेरो दिमागमा घुमिरहेको छ जो केहि समय अगाडिदेखि सहकारी ठगी प्रकरणमा पुर्पक्षका लागि थुनामा छन् । के ति मेरा साथीहरूले पनि यस वयमा जुन स्थितिको सामना गरिरहेका छन् त्यसका बारे दैनिकी लेख्दै होलान् ? थाहा छैन्, कसले कहिलेदेखि सहकारीमा जम्मा हुन आएको बचतकर्ताको रकमलाई मनोमानी तवरले आफ्नो नीजि लाभको लागि प्रयोग...

अनि मलाई खुबै राजनीति लाग्छ ...

कहिले काही मैले फोकस गुमाएको जस्तो मेरा नजिकका प्रिय मान्छेहरूले महशुस गर्नुहुन्छ ।  राजन दाईले अस्ति फोन गरेपछि पो झल्याँस्स भएँ । वहाँको गुनासो मिश्रित प्रश्नले सिधै मेरो दिमागमा झड्का दिन पुग्यो, दाईसँग खास घुलमिल नभएकाहरूलाई चाँहि वहाँको प्रश्नले दिमागमा हैन् सिधैं मुटुमा हान्न सक्छ । वहाँका प्रायः प्रश्नहरू तारा खेलमा निशाना लगाउन प्रयोग हुने वाण जस्तो सिधा र तिखो हुन्छन् । जस्तो मेरो दिमाग मैं झङ्कार लेराउने प्रश्न थियो वहाँको,  "हैन पाक्षिक रूपमा ब्लग अद्यावद्यिक (अपडेट) गर्छु भन्या हैन् ? एक महिना पुग्न लाग्यो त सर !"    मलाई व्यंग्य गर्नुपर्दा दाइले सर भन्नुहुन्छ, अनि वहाँलाई चाहिँ म भन्छु, साहुजी । यत्तिमा मात्र दाजुको प्रश्न सिमित हुन्थ्यो भने, सायदै म आजको यो ब्लग लेख्न बस्थेँ । तर वहाँको प्रश्नसँग व्यंग्यमिश्रित सानो जिज्ञासा पनि थियो, "खुबै चुनाव लाग्या छ हैन् तिमीलाई !?" यो जिज्ञासामिश्रित व्यंग्य हो या व्यंग्य मिसिएको जिज्ञासा । या यो जिज्ञासा हुँदै नभएर केवल व्यंग्य मात्र थियो । तर जेहोस् यो केहि न केहि चाँहि पक्कै थियो ।  खुबै चुनाव लाग्ने आफत ...

मेरो एउटा साथी छ (हुनुहुन्छ)

 " नीराजन, मेरो बेस्ट फ्रेन्ड हो ।" जन्मेर २६ वर्ष बिताएको देश नेपालमा मलाई यस्तो भन्ने कोही थिएन् । तर यतै फिनल्याण्ड आइपुगेपछि,  मलाई यस्तो भन्ने एक जना भेट्टिएकी थिइन् ।  जोसँग बसेर एकै कप चिया वा कफि पिएकै थिइँन्, मैले । मनभरीका बह न मैले उनीसँग केहि पोखेकै थिएँ, न त उनले विशेष केही त्यस्त्तो साझा गरेकी थिइन् मसँग । तर मलाई चिन्ने र मसँग सम्पर्कमा रहेका धेरै साथीभाइसँग उनले सुनाउन बिर्सेकी रहिन्छिन् कि निराजन उनको बेस्ट फ्रेन्ड हो ।  यो पढ्दै गर्दा यहाँलाई लाग्ला, कि आफूलाई बेस्ट फ्रेन्ड बताउने साथीका सम्बन्धमा लेख्ता पनि यसले किन भूतकालको प्रयोग गर्यो ? प्रश्न स्वभाविकै हो तर मेरो जवाफ अलिकति अस्वभाविक लाग्न सक्ला यहाँलाई । कि मलाई बेस्ट फ्रेन्ड भन्ने उनको, खासमा म  फ्रेन्ड पनि थिइँन् । न उनी थिइन्, मेरो कुनै त्यस्तो विशेष मित्र । बस्, हाम्रो सामान्य चिनजान मात्र थियो । केहि मानिसहरू हुँदारहेछन्, जो सामान्य चिनजानलाई मित्रताको नाम दिदाँरहिछन्, उनले जस्तै । अनि कोही यस्ता पनि हुँदा रहिछन् कि जोसँग हामी विशेष सामिप्यतामा भएको ठानेका हुन्छौं, तर उनीहरूका ...