Skip to main content

नकाबधारी, चोरीकाण्ड र एउटा मान्छे

बेनी सानो ठाउँ, सानै खबरले पनि खुब तात्तिने गर्छ, मेरो अनुभवले यहि भन्छ । यो त घटना नै गम्भीर छ । घटनासँग सम्बन्धित भनिएका पात्रहरुको बारेमा एकखालको चर्चा बाहिर आएपछि मैले यो घटनालाई गम्भीर हैन भनेर ठोकुवा गर्न चाहिनँ । विषय जति गम्भीर छ, विषयसँग सम्बन्धित उत्प्रेरकका विषयमा भएको चर्चाले मलाई थुप्रै प्रसंगहरु उठान गर्न मन लाग्यो । 

चोरी सानो होस् वा ठूलो त्यो चोरी नै हो । र, यो एक सामाजिक अपराध पनि । पछिल्लो समय, बाबियाचौर चोरी काण्डले चोरीकाण्डमा जुन संस्थागत संलग्नता समेत रहन आएको कुरा खुलासा गरेको छ, त्यसले पक्कै पनि आम मानिसहरुको एउटा जिम्मेवार पार्टी पंक्तीप्रति नै नकारात्मक धारणा विकाश हुन गएको छ । घटनाको सतही जानकारीबाट नै एक सचेत नागरिकले निक्र्यौल गर्न सक्दछ कि लाखौंको धनमाल लुटपाट गर्नमा सानो वा कमजोर समूहले आँट गर्न सक्दैन । पक्कै पनि त्यो समूह पेशेवर हो र एउटा सशक्त समूह पनि । चोरीमा कसको के कस्तो संलग्नता थियो वा छ त्यो विषयमा भन्दा पनि घटनामा संलग्न ब्यक्तिले किन एक जिम्मेवार दलका जिम्मेवार नेताको संलग्नता समेत थियो भनेर बयान दिए सन्दर्भ बिचारणीय छ । खैर, यो विषयलाई यहाँ उति प्राथमिकतापूर्वक उठान नगर्दै वेश होला । प्रहरीले घटनाका विषयमा अनुसन्धान गर्दै गरेको विषय रहेकाले बरु यो घटनाले यस पूर्व भएका केहि महत्वपूर्ण चोरीका घटनाहरुको पनि भेद खुलाउनेमा हामीले आशा ब्यक्त गर्न सक्दछौं । 

एकाएक घटनामा संलग्न भनिएका माओवादी कार्यकर्ता कमल किसानको पक्राउसँगै माओवादी जिल्ला सेक्रेटरी लालु किसानलाई समेत घटनामा संलग्न रहेको आरोप लाग्नुलाई हल्का रुपले लिनु कुनैपनि हिसावले उपयुक्त नहुन सक्दछ । चोरीको घटनामा लालुको संलग्नताको विषयले उनको राजनैतिक भविष्यमा समेत प्रश्न चिन्ह लगाएको छ । बन्द संघर्षको लामो राजनैतिक पृष्ठभूमीबाट खुला राजनीतिको मैदानमा प्रवेश गरेको माओवादीका कार्यकर्ताहरु यस्ता आपराधिक घटनामा संलग्न हुनु हरहालतमा शोभनीय विषय हुन सक्तैन अझ त्यसमा पनि पार्टीको महत्वपूर्ण पदमा आसिन ब्यक्तिलाई यस्ता घटनाहरुमा संलग्नताको आरोप लाग्नु कति गम्भीर विषय हो त्यो त आउँदा दिनले नै बताउने छन् ।

मानौं कि यो घटनामा उनको संलग्नता थिएन, तथापि उनकै पूर्व अंगरक्षक रहेको भनिएका कमल किसानको संलग्नताले यो घटनालाई थप गम्भीर बनाइदिएको छ । चोरी काण्डमा संलग्न रहेको आरोपमा कमल किसान जिल्ला कार्यालयबाटै पक्राउ पर्नुलाई आम मानिसले कसरी बुझ्ने ? यो विषयमा म्याग्दीको माओवादी नेतृत्वले जिम्मेवारीपूर्वक जवाफ दिनु पर्ला कि नपर्ला ? 

उसो त माओवादीहरु सशस्त्र युद्दको पृष्ठभूमीबाट आएको भएर हो कि के हो उनीहरुलाइ केहि आरोप लाग्दा बित्तिकै त्यसको न्यायिक छानबीनको सट्टा उग्रप्रतिकारमा आइहाल्ने । मानौं कि उनीहरु सप्पैलाई उच्च रक्तचापको समस्या छ । आज यो विषयमा लेखिरहँदा एक वर्ष पहिलेको दृश्य मेरो मानशपटलमा छायो । एमाले म्याग्दीका हरिकृष्ण श्रेष्ठले जिल्ला परिषदको सभामा मन्तब्य राख्दै, यार्सागुम्बु तस्करीमा सभासद गोविन्द पौडेलको संलग्नता रहेको कुरा छापामा आएको कुरा उल्लेख गर्दा मन्चमै आशिन माओवादीका एक भद्र प्रतिनीधीले कुर्सी उठाएर श्रेष्ठलाई दन्काइ हालेछन् । रगत पनि कति तातो हो ? कसैले केहि भन्यो कि त जंगिहाल्नु पर्ने । के यसको सट्टा श्रेष्ठलाई उनले लगाएको आरोप पुष्टीका लागि चूनौती पेश गर्न सम्भव थिएन होला त ? सार्वजनिक ठाउँमा एउटा जघन्य अपराधमा आरोप लगाउने ब्यक्तिलाई न्यायलयमा उभ्याउन सम्भव थिएन होला त ? आखिर कुर्सीले प्रहार गरेर त्यो आरोप यथार्थ हो हैं भन्ने भान आम नागरिकमा पर्न गयो कि गएन ? एउटा जिम्मेवार दलका नेताहरुले यसरी केटाकेटी पारा देखाउनु शोभनीय विषय हो त ? हो दुरुस्तै त्यहि घटनाको अर्को संस्करण बन्ने खतरा बढाएको छ, यो पछिल्लो घटनाले पनि । 

आरोप लागिसके पछि आरोपको सामना गर्दै त्यसको पुष्टीका लागि आरोप लगाउने निकायलाई चूनौती दिनुको साटो सबैपक्षबाट एक्लिएर जान खोज्नु त्यो कसरी बुद्धिमत्तायुक्त निर्णय हुन सक्ला ? सबैले ख्याल गर्नु पर्ने विषय के हो भने, यो चराचर जगतमा कोही पनि मनुवा दुधले नुहाएको छैन । जीवनमा कुनैपनि आरोप नलागेको मनुवा सायदै कोही होला । हिजो विभिन्न आरोप लागेका गिरीजाप्रसाद कोइरालालाई यो इतिहासले नेपाली राजनीतिको महानायक साबित गरिदियो । उनले जति बिबादास्पद जिन्दगी बाँचे, त्यति नै सम्मानपूर्वक मृत्यु मरेर गए । लाउडा, धमिजा र टनकपूरजस्ता चर्चित काण्डमा मुछिएका गिरीजा कसरी महानायक भए ? यसको हेक्का राख्नु पर्छ म्याग्दी माओवादी नेतृत्वले । बिबादमा तानिनु, आरोप लाग्नु असामान्य घटना होइन, बरु लागेका आरोपबाट भाग्न खोज्नु र आरोपको पुष्ट्याइका लागि आरोप लगाउनेहरुलाई चूनौती दिने साहस गर्न नसक्नु कायरताका महत्वपूर्ण उदाहरणहरु हुन । 
जिल्ला बिकास निर्माणका कार्यक्रमहरुको योजना तर्जूमा नै अप्ठ्यारो पर्ने गरी साझा संयन्त्रबाट अलग्गिएको घोषणाबाट खास कुन तथ्यलाई प्रमाणित गर्न खोजिरहेको छ म्याग्दी माओवादी ? यतिखेर धेरै मानिसहरु बिलखबन्दमा परेका हुन सक्लान । यदि यो घटनामा लालुको संलग्नता छैन भने उनले प्रहरीकोमा उपस्थित भै घटनाको अनुसन्धानका लागि सहज वातावरण बनाउनु बुद्धिमानी ठहरिएला । हरेक घटनालाई राजनीतिक प्रतिष्ठासँग जोड्न खोज्नु सायद उत्तम विकल्प होइन । र, यदि यो घटनामा उनको संलग्नता प्रमाणित भएमा उनको लागि यस घटनाबाट पाठ सिकेर आफ्नो सुदुर राजनैतिक भविष्यको मार्गचित्र कोर्ने साहस गर्ने उत्तम अवसर समेत रहने सम्भावनालाई नकार्न सकिदैन । यहाँ हामीले भूल्न नहुने कुरा के हो भने, गल्ती जो बाट पनि हुन सक्दछ, तर गल्तीको महशुस गरी त्यसबाट पाठ सिकेर अगाडि बढ्ने साहस झिक्ने मानिस नै वास्तवमा महान हुन्छ ।

Comments

लोकप्रिय पोष्टहरू

अनि रोशन भाइले टिपेछन् ६ बाल्टिन बेरी

गएको साल, हेर्दै कलिला देखिने दुई जना ठिटाहरू तिक्कुरिला रेल बिसौनीको कुनामा मस्त चुरोटको पफ लिदैं गरेका बेला, "भाइहरू नेपाली हो ?" भनेर मैले सोधेको थिएँ । मेरो प्रश्न भुँइमा झर्न नपाउँदै, आफूले तान्दै गरेको चुरोट आफ्नो साथीलाई दिदैँ, झन कलिलो देखिने ठिटोले भनेथ्यो, "हो दाई । कसरी पो ठम्याउनु भो ?"  दुई फरक मुहारको बनोट लिएका मानिसहरू सँगै बसेर एउटै चुरोट तान्दैछन् भने ती पक्कै नेपालीहरू हुनुपर्छ, त्यसमाथि तिमीहरू नेपाली मैं बातचित गर्दै थियौ नी त । मेरो जवाफ सुनेपछि त्यो ठिटोले कपाल कन्याउँदै भनेथ्यो, "हाउ दाजु पनि, सारै मजाको पो हुनुहुदोँ रहिछ !" मैले बात मार्न खोज्दा, निसंकोच बात मार्न खोज्ने ठिटो त पूर्वतिरको लिम्बु भाइ रहेछन् । अनि खासै बात मार्न नचाहने चाँहि रहिछन् - काठतिरका बाहुन भाइ ।  त्यो दिन ती भाइहरू हेलसिन्कीबाट सवा घण्टाको रेल यात्रामा पुगिने ठाउँबाट काम पाइने आशामा साथीलाई भेट्न आएका रहेछन् । आफूलाई भेट्न निम्ता दिएको साथीसँग भेट  नभएपछि  कामको खोजीमा हेलसिन्की झरेका उनीहरूलाई  आफू बस्ने ठाउँतिर फर्कने क्रममा मैले भेट्न पुगेको थिएँ । छोटो भ...

घर कहाँ हो दाजुको ?

अन्तिम पटक ह्वाट्स एपकलमा तेर्ह मिनेट कुराकानी भएको ठ्याक्कै तीन महिनापछि ह्वाट्स एपमा तिमीलाई मेरो पछिल्लो ब्लग पोष्टको लिंक साझा गरेथेँ, करिब तीन हप्तापछि आजै बुनेले मीठो टिप्पणीसहितको सन्देश प्रवाह गर्ने क्रममा अम्रिकाबाट सोधी पठायौ, "Dai, I have a question, where is home? Nepal or Finland?" सायदै बुने तिम्रो प्रश्न यत्तिमै मात्र सक्किन्थ्यो भनेपनि मैले सजिलै भनिदिन सक्थेँ होला जसरी हाम्रै म्याग्दीका लोकगायक खड्ग गर्बुजाले आफ्नो ' पिरती ' एल्बमको एक गीतमा सोध्दा प्रश्न, "घर कहाँ हो मायालु?" कति सजिलै जवाफ दिएथीन् गायिकाले, "हिमालको काखैमा ।" तर तिम्रो प्रश्नमा जवाफ मात्र दिएर पुग्थेन्, त्यसले अन्तःस्करणको भाव पनि जान्न चाहन्थ्यो किनकी त्यसमा तिमीले थपेर पठाएथ्यौ - "What is your feeling since you've lived so many years in Finland?" म फिनल्याण्ड टेकेको वर्षदिन पनि त पुगेको थिएन् जतिबेला सन् २०१३ को हिउँदमा फिनल्याण्डमा मलाई पहिलो कामका लागि भनसुन गर्दिनुभएका दाजु राजन सुवेदीले, तिम्रो जत्तिकै गम्भीर त होईन् तर सिधा प्रश्न गर्नु भएथ्...

खाल्डोमा गाडी, जेलमा साथीः एक आत्मसंवाद

सधैं पुगिरहेको गन्तव्य थियो । गन्तव्यमा गुगल म्याप्सले सिफारीश गरेको बाटो भएर जाँदा मैले हठात गाडी मोड्नुपर्ने अवस्था बन्यो । हतपत गाडीलाई पार्किङमा छिर्ने बाटोतिर छिराउँदा, मैले हाँकेको गाडीको भाग त्यस बाटोको छेउमा कम, बाटोको छेउतिरको खाल्डोमा बढी पर्न जाँदा पछाडिको एउटा पाङ्ग्रोले भुँइ छाडेको विचित्रको स्थितिमा पुग्यो । यो आजैको घटना हो, केहि घण्टा अगाडिको । मलाई कुनै चोटपटक लागेन । गाडीमा विशेष क्षति पनि भएन । तर गाडीलाई त्यस विचित्रको स्थितीबाट बाहिर ननिकाल्दासम्मको मेरो जीवनको त्यो पूरा १ घण्टा १५ मिनेटले मलाई केहि विशेष ज्ञान भने अवश्य दिलायो ।  म जुन विचित्रको स्थितीबाट गुज्रिएर अहिले यो ब्लगपोष्ट लेख्तैछु, सम्झनामा मेरा केहि चिनजानका र केहि घनिष्ट मित्रहरूको तस्बीर एकतमास मेरो दिमागमा घुमिरहेको छ जो केहि समय अगाडिदेखि सहकारी ठगी प्रकरणमा पुर्पक्षका लागि थुनामा छन् । के ति मेरा साथीहरूले पनि यस वयमा जुन स्थितिको सामना गरिरहेका छन् त्यसका बारे दैनिकी लेख्दै होलान् ? थाहा छैन्, कसले कहिलेदेखि सहकारीमा जम्मा हुन आएको बचतकर्ताको रकमलाई मनोमानी तवरले आफ्नो नीजि लाभको लागि प्रयोग...

अनि मलाई खुबै राजनीति लाग्छ ...

कहिले काही मैले फोकस गुमाएको जस्तो मेरा नजिकका प्रिय मान्छेहरूले महशुस गर्नुहुन्छ ।  राजन दाईले अस्ति फोन गरेपछि पो झल्याँस्स भएँ । वहाँको गुनासो मिश्रित प्रश्नले सिधै मेरो दिमागमा झड्का दिन पुग्यो, दाईसँग खास घुलमिल नभएकाहरूलाई चाँहि वहाँको प्रश्नले दिमागमा हैन् सिधैं मुटुमा हान्न सक्छ । वहाँका प्रायः प्रश्नहरू तारा खेलमा निशाना लगाउन प्रयोग हुने वाण जस्तो सिधा र तिखो हुन्छन् । जस्तो मेरो दिमाग मैं झङ्कार लेराउने प्रश्न थियो वहाँको,  "हैन पाक्षिक रूपमा ब्लग अद्यावद्यिक (अपडेट) गर्छु भन्या हैन् ? एक महिना पुग्न लाग्यो त सर !"    मलाई व्यंग्य गर्नुपर्दा दाइले सर भन्नुहुन्छ, अनि वहाँलाई चाहिँ म भन्छु, साहुजी । यत्तिमा मात्र दाजुको प्रश्न सिमित हुन्थ्यो भने, सायदै म आजको यो ब्लग लेख्न बस्थेँ । तर वहाँको प्रश्नसँग व्यंग्यमिश्रित सानो जिज्ञासा पनि थियो, "खुबै चुनाव लाग्या छ हैन् तिमीलाई !?" यो जिज्ञासामिश्रित व्यंग्य हो या व्यंग्य मिसिएको जिज्ञासा । या यो जिज्ञासा हुँदै नभएर केवल व्यंग्य मात्र थियो । तर जेहोस् यो केहि न केहि चाँहि पक्कै थियो ।  खुबै चुनाव लाग्ने आफत ...

मेरो एउटा साथी छ (हुनुहुन्छ)

 " नीराजन, मेरो बेस्ट फ्रेन्ड हो ।" जन्मेर २६ वर्ष बिताएको देश नेपालमा मलाई यस्तो भन्ने कोही थिएन् । तर यतै फिनल्याण्ड आइपुगेपछि,  मलाई यस्तो भन्ने एक जना भेट्टिएकी थिइन् ।  जोसँग बसेर एकै कप चिया वा कफि पिएकै थिइँन्, मैले । मनभरीका बह न मैले उनीसँग केहि पोखेकै थिएँ, न त उनले विशेष केही त्यस्त्तो साझा गरेकी थिइन् मसँग । तर मलाई चिन्ने र मसँग सम्पर्कमा रहेका धेरै साथीभाइसँग उनले सुनाउन बिर्सेकी रहिन्छिन् कि निराजन उनको बेस्ट फ्रेन्ड हो ।  यो पढ्दै गर्दा यहाँलाई लाग्ला, कि आफूलाई बेस्ट फ्रेन्ड बताउने साथीका सम्बन्धमा लेख्ता पनि यसले किन भूतकालको प्रयोग गर्यो ? प्रश्न स्वभाविकै हो तर मेरो जवाफ अलिकति अस्वभाविक लाग्न सक्ला यहाँलाई । कि मलाई बेस्ट फ्रेन्ड भन्ने उनको, खासमा म  फ्रेन्ड पनि थिइँन् । न उनी थिइन्, मेरो कुनै त्यस्तो विशेष मित्र । बस्, हाम्रो सामान्य चिनजान मात्र थियो । केहि मानिसहरू हुँदारहेछन्, जो सामान्य चिनजानलाई मित्रताको नाम दिदाँरहिछन्, उनले जस्तै । अनि कोही यस्ता पनि हुँदा रहिछन् कि जोसँग हामी विशेष सामिप्यतामा भएको ठानेका हुन्छौं, तर उनीहरूका ...