Skip to main content

म्याग्दी, तर्क र नांगो नाच

म्याग्दीमा अचम्मको राजनीति छ । उसो त नेपाल नै अचम्मको राजनीतिमा चलिरहेको देश हो । उधोग बाणिज्य संघमा राजनीति, क्याम्पस संचालक समितिमा राजनीति । राजनीतिबाट अछुतो छैन- जिल्ला बाल संगठन, वा कुनै सामुदायिक बिधालयको व्यवस्थापन समिति । अझ म्याग्दीमा त काङ्ग्रेस र एमालेका छुट्टाछुट्टै नीजि बोर्डिङ, केबुल, सहकारी, पसल, ट्युसन सेन्टर, ढिकुटी खेलाउने घोपा, रेष्ट्रँरा, होटल, करिब करिव सबैसबै सेवा प्रदायकहरू छुट्टाछुट्टै छन् । अझ राजनीतिको प्रभाव शुन्यः हुनुपर्छ भनेर ठानिने रेडक्रसमा समेत राजनीति छ म्याग्दीमा । पहिला पहिला काँग्रेसीहरू आलोपालो हुन्थे रेडक्रस अध्यक्ष, अहिले एमालेहरू चलार्इराखेका छन् । मानौं म्याग्दी जिल्ला एमाले र कांग्रेसको बिर्ता हो । र, त्यहाँ उनीहरू आफ्नो क्षमता, शक्ति र पैसाका आधारमा नांगो नाच नाच्न रूचाउँछन् । पछिल्लो क्रममा, राजनीतिको नांगो नाच एमाले र कांग्रेसले खुलेर नाचिरहेका छन् । यो नांगो नाचमा सर्वाङ्ग नाङ्गो नाच चाँहि काङ्गेसले नाचिरहेछ । गीतको बोल छ –

जिल्लाबाट बनेका छन् तीनजना सभासद
हाम्रै माननीयले पाउनु पर्छ प्रमुख अतिथीको पद ...

संविधानसभाको पछिल्लो निर्वाचनमा एउटामात्र निर्वाचन क्षेत्र रहेको म्याग्दीबाट प्रत्यक्ष तर्फ निकटम प्रतिद्भन्द्भीलार्इ करिब डेढ हजार मतान्तरमा पराजित गर्दै सभासदमा निर्वाचित एमालेका नवराज शर्मा । प्रत्यक्षमै दुर्इ पटक निर्वाचन लडी क्रमशः कांग्रेसका आयातित उम्मेदवार 'हेलिकप्टर पाइलट' र एमाओवादीका 'नाउराका नायक' सँग पराजित भएपनि आदिवासी जनजातिका कोटाबाट समानुपातिक सभासद बनेका एमालेका नरदेवी पुन । र, अर्का विशेष सभासद हुनुहुन्छ – म्याग्दी काङ्ग्रेसले पनि सभासद पाउनुपर्छ युद्भमा सानेपा दरबारलार्इ घुँडा टेकाउन सफल भर्इ संविधानसभाको गठन भएको एकवर्षपछि सभासद मनोनय भएका रेशम बानियाँ । र, यी तीनजना नतर्कीहरूलार्इ नचाउने काम गरेका छन् म्याग्दीका होनहार काङ्ग्रेस र एमालेजनहरूले ।

जनताले प्रत्यक्षरूपमा आफ्नो मत अधिकार ब्यक्त गरी आफूले चुनेर पठाएका सभासद नै मुख्यतः जिल्लाबासीहरूप्रति बढी जिम्मेवार हुनुपर्ने भएकाले जिल्लामा हुने विशेष कार्यक्रमहरूको प्रमुख आतिथ्यता निर्विवाद रूपमा नवराज शर्माले गर्न पाउनु पर्ने हो । किन्तु, हिजोका मन्डलेहरूले 'प्रजातान्त्रिक समाजवाद' को जलसिंचन गरेर सात साल अगाडिका क्रान्तिकारी काङ्ग्रेसीहरू भन्दा पनि अझ बढि क्रान्तिकारी भएर नेपाली काङ्ग्रेसको ठूलो पिपलको ‍ओतमा पुगेपछि म्याग्दीमा अचाक्ली भएको छ । अचाक्ली पनि यस्तो विधी कि मण्डलेको एक झुण्डले धेरै वर्षदेखि कांग्रेसमा बसेर निष्ठाको राजनीति गरिरहेका केहि ब्यक्तिहरूलार्इ धूलिसात मात्र पारेनन्, केहि वर्ष पहिले राजधानीको सामाखुशीमा अबको निर्वाचनमा म्याग्दी कांग्रेसबाट उम्मेदवार बन्न सक्ने हैसियत राख्ने एक कांग्रेसी युवालार्इ झापु नै लगाए । घटनाक्रमले के देखाउँछ भने – म्याग्दी कांग्रेसको तिब्र मण्डलेकरण हुँदैछ । र, त्यसैको नतिजा हो- यो पछिल्लो नांगो नाच ।

यो नांगो नाच अझ केहि समय उदांगै भएर जारी रहने सम्भावना यसकारण छ कि पूर्व एमाले सांसद (एमाले परित्याग गरिसकेका) चन्द्रप्रकाश बानियाँले यो विषयलार्इ आफ्ना तर्कका चक्रब्युहमा पारेर यो विषयलार्इ झन पेचिलो र अहम् सवाल बनाउने प्रयास गरेका छन् । एमाले परित्याग गरेपछि एमालेप्रति अत्यन्तै अनुदार देखिदै आएका बानियाँ काकाले आफ्नो पछिल्लो लेखमा 'बिचार' को हैन 'बन्धुत्व' को मत ब्यक्त गरेका छन् । उनका तर्कमा एमाओवादीको अप्रत्याशित स्खलनकृत आग्रहपूर्ण मत हावी छ । काठमान्डुमा उनका सुप्रिमो छबिलाल जनादेश कि मतादेश ? को नयाँ बखेडोमा अल्झिरहेका बखत बानियाँकाका म्याग्दीकाली दोभानमा भर्खरैमात्र घोर तपस्याबाट झल्याँस्स भएका छन् । र, उनको नविनतम् बाणी सार्वजनिक भैसकेको छ – सभासद सबै एकै हुन्, चाहे ती प्रत्यक्ष निर्वाचित हुन्, चाहे समानुपातिक वा मनोनित नै किन नहुन् ? संवैधानिक व्यवस्था अनुसारको मर्यादाक्रमको क्रमाङ्कमा सभासद मात्र उल्लेख छ । त्यहाँ सभासदको वर्गिकरण गर्या छैन ? पहिलो संविधानसभाको निर्वाचनमा मनोनित सभासद माधवकुमार नेपाल प्रधानमन्त्री नै भए । जिल्लामा सर्वाधिक पढिने बानियाँ काकाको यो तर्क जब सार्वजनिक भो, तब सुस्ताइरहेका कांग्रेसी पढालेखा युवाहरूमा उत्पातको रक्त संचार भो । ती तङ्ग्रिए । र, ब्यग्रतापूर्वकको पर्खार्इमा कुनै वस्तु प्राप्त हुँदाको खुशी भन्दा अधिक खुशी हुँदै सामाजिक संजालमा उनीहरूले काकाको बाणीहरू सम्प्रेषण गरे । र, लामो निश्वासः लिए – लौ हेर एमालेहरु, सभासदहरू एकै हुन् कि नाइँ ?


जसरी एउटै बिधालयमा अध्यापनरत शिक्षकहरू राहत, नीजिस्रोत, दरबन्दी र स्थार्इका हिसाबले फरक हुन्छन् । जसरी प्रवेशिका परीक्षामा उत्तिर्ण विधार्थीहरू विशिष्ट, प्रथम, द्भितिय श्रेणीका हिसाबले उनीहरू फरक हुन्छन् । जसरी करार, अस्थार्इ र स्थार्इका हिसाबले कर्मचारीहरू फरक मानिन्छन् । त्यसरी नै सभासदहरू उनीहरूको चयनका हिसावले उनीहरूको हैसियत निर्धारण हुन्छ । परीक्षामा प्रश्नहरूको सर्वश्रेष्ठ जवाफ लेखिएका आधारले हैसियत निर्धारण भए झैं, राजनीतिमा हैसियत जनताले निर्धारण गरिदिने कुरालार्इ किन यसरी नजरअन्दाज गरिदैछ ? 

Comments

लोकप्रिय पोष्टहरू

क्लोरिनको झोल, वैज्ञानिकहरू र मेरी बोइको मुड्की

मेरो बाल्यकाल लगभग बोईसँगै बित्यो । त्यो चकचक गर्ने समय भएकाले मेरो चकचकसँग बोईलाई बेलाबेलामा झिझो लाग्नु स्वभाविक नै थियो । त्यसैले मैले अति नै अटेर गरेपछि बोईले मलाई भन्नुहुन्थ्यो -  "अहिले गाडूँला मुड्की (मुड्कीले हान्छु) ।" तर अहँ कहिल्यै पनि एक झापड खानुपरेन । मुड्की नै खानु नपरेपछि मेरो चकचक थामिने कुरै थिएन, त्यसैले बोईले पनि मुड्की गाडूँला भन्न छाड्नुभएन अनि मैले चकचक गर्न । मेरी बोईले यस धरा छोडेको पनि यहि हिउँदमा बर्षदिन पुग्दैछ, तर बोईले भन्ने गरेको "अहिले गाडूँला मुड्की" मेरो मनमा गडिरहेको छ, अनि यसो सोच्छु, दुईचार पटक बोईले साँच्चिकै मुड्की गाड्नुभएको भए, मेरा चकचक उहिले पहिले नै खत्तम हुन्थे कि ?  तर खासमा चकचक भन्ने जिनिस त्यत्तिकै खत्तम भएर गैहाल्ने कुरो हैन रहेछ । न त यो उमेर बढ्दै गएपछि आफै घट्दै र पछि निस्तेज नै हुने रहेछ । यसले खासमा उमेर बढ्दै गएर केश पाक्दै गएपनि आफ्नो स्वरूपमा अलिकति फेरिदै तरह तरहका रूपमा प्रकट हुँदै पो जाँदो रहेछ कि ? भन्ने निचोडमा पुगेको छु । यस्तै केहि केश पाक्नै थालेका मान्छेहरूको चकचक कोरोनको त्रास बढ्दै गएपछि अलिकति भि...

नांगो नाच, यौनधन्दा र राजधानी

मैले मेरो देशका बारेमा गर्व गर्दा अब गौतम बुद्ध, सगरमाथा, एकसिंगे गैंडा, जैविक विविधताले भरिपूर्ण देश वा जिउँदी देवी कुमारीको नाम लिनुपर्छ जस्तो मलाई लाग्दैन् । हामी अराजकता र उच्छृङ्खलताको सगरमाथा चढिसकेका छौं अब किन फोकटमा अरु अरु बहानामा नेपाली भएकोमा गर्व गर्नु ?! मैले यहाँ उल्लेख गर्न चाहेको सन्दर्भ मेरो पछिल्लो पटकको काठमाडौं भ्रमणको हो । यहाँले बुझिसक्नु भयो होला, काडमाडौं फगत हाम्रो देशको प्रशासनिक वा राजनैतिक राजधानी मात्र रहेन् । त्यो गुण्डाहरुको राजधानी हो, त्यो आन्दोलनकारीको राजधानी हो, हत्या, हिंसा र लुटपाटमा निमग्न अपराधीहरुको राजधानी हो । अनि राजधानी हो त्यो डान्स बारका नाममा नांगै नाच्ने तरुनी र उनीहरुका स्तन, नितम्ब वा हातको एक पटकको स्पर्शका लागि कामातुर बृद्ध सेठ र साहुहरुको पनि । मैले यसपटक यस्ता चार पाँच डान्सबारको भ्रमण गर्न पाएँ कि न जसको कुनै पत्रिका, रेडियो वा टेलिभिजनमा विज्ञापन नै देखिन्छन् न त त्यहाँ हुने कर्तुतका बारेमा तिनै पत्रिका, रेडियो वा टेलिभिजनका हेडलाइनहरु लेखिन्छन वा वाचिन्छन् ! न त ती ठाउँहरुमा समाजमा शान्ति, अमनचयन र सुव्यवस्थाको ठेक्का पाएका ...

एउटा सग्लो रात(कथा)

आषाढको एक शुक्रबारको साँझ बिश्वविद्यालयबाट घरतिर फर्कने क्रममा अलि ढिला भो । घरसम्म पुग्नलाई माइक्रो, अनि नगर बस सबैको आवातजावत बन्द भैसेकेको थियो । हिडेर एक घण्टाको पैदल यात्रा गर्ने दुस्साहस मैले गरिनँ । त्यसकारण, ट्याक्सीको पखाईमा त्यसै उभिरहेको थिएँ । आडैमा एउटी युवती आई । मतिर पुलुक्क हेर्दै मुसुक्क मुस्कुराई । मैले पनि मुस्कुराएरै उसको आगमनको स्वागत गरेँ । सोधी – “दाई ट्याक्सी कुर्नुभएको ?” “हजुर ।” मैले जवाफ दिएँ । “म पनि ट्याक्सी वेट गरिराखेको हेर्नु न अहिलेसम्म एउटा भेटेको छैन ।” युवतीले दुखेसो पोखी । मैले प्रश्न गरेँ – “कहाँ जानुपर्ने ?” “धेरै टाढा त हैन, मुस्ताङचोकसम्म पुग्नुपर्ने थियो ।” जवाफमा उसले भनी ।  उसको मुखबाट मुस्ताङचोक फुत्कदाँसाथ ममा नजानिदो उत्साह बढेर आयो । भनेँ – “ए, हो र ? म पनि त मुस्ताङचोक नै जान लागेको नी !” “ला हो र ? उसो भए त मज्जा भो नी, हजुर अनि मेरो दुवैको फिप्टी प्रसेन्टेज पैसा सेभ हुने भो नी त । एक्लै जाँदा त ४०० लिन्छ । अब दुई सयमै पुगिने भईयो ।” उसले खुशी ब्यक्त गरी । मैले पनि समर्थन जनाएँ – “हो त ।” अनि यो पनि जान्न चाहेँ कि ऊ के गर्...

गेष्टहाउस, यौन ब्यवसाय र कानुन

फोटो गुगल बाट सर्च गरि राखिएको हो । मेरो ख्यालमा हाम्रो नेपाली समाजमा सबभन्दा बढि गलत ढंगले ब्याख्या गरिने विषय केहि छ त, त्यो यौन सम्बन्धि सन्दर्भ नै हुनुपर्छ । मानिसहरू यौनका विषयमा यति गम्भिर देखिन्छन् कि कोही व्यक्तिको कोही युवतीसँग उठबस बढ्न थाल्यो भने मान्छेहरू उनीहरूका विषयमा टिकाटिप्पणी गर्न एकदमै लालयित हुन्छन् । राम्रा/नराम्रा, जायज/नाजायत हरेक किसिमका टिप्पणीहरू हुन पुग्दछन् । अझ कुनै पनि व्यक्ति यौनका मामलामा कमजोर देखियो भने त झन उसको दीनदशा बिग्रयो भन्ने जाने हुन्छ । मानौं उसले यति ठूलो अपराध गरेको छ कि जिन्दगीभर उ क्षमायोग्य मान्छे हुनै  सक्तैन । भन्न त मान्छेहरू भन्छन्, यौन प्राकृतिक कुरा हो । जैविक आवश्यकता हो । र, यसको आवश्यकतालाई कसैले पनि नकार्न सक्तैन । तर मान्छेहरू जब कोहीला ई  यौनका विषयमा खुल्न थालेको पाउँछन् अनि फेरि फरक बन्न पुग्छ, उनीहरूको दृष्टिकोण । अब यौन न त प्राकृतिक कुरा नै हुन्छ न त जैविक आवश्यकता नै । मान्छेहरू यसला ई  सामाजिक संस्कार अनि मूल्य र मान्यतासित जोडेर हेरिदिन्छन् । अरू त अरू एक बलात्कृत नारीको विवशताको समेत खिल्ली उडाउन ...

प्रचण्ड, निशानी, र हामीहरू

' राती दश बजेको आलर्म सेट गर्नु, ठ्याक्कै टाइममा हस्तमैथुन गर्नुपर्छ । '  ब्यक्तिको नाम ट्याग गरेर उनले फेसबुकमा भित्तेलेखन सम्प्रेषण गर्ने गर्थे । उनको भित्तेलेखनमा अंकित ब्यक्ति उनका हितैषी मित्र हुन होइनन् त्यो मेरो सरोकारको कुरो रहेन् । किन्तु, धवलागिरिका पत्रिकाहरूमा स्तम्भकारको परिचय स्थापित गरिसकेका उनको स्तरको ब्यक्तिले फेसबुकमा यस्ता भित्तेलेखनहरू सम्प्रेषण गर्नु कत्तिको उचीत थियो भन्ने मेरो प्रश्न हो ।   पछिल्ला दिनहरूमा एउटा राम्रै चर्चा बटुल्न सफल अनलाइन पत्रिकाहरूमा प्रचण्ड लक्षित लेखहरू मार्फत स्थापित लेखकको परिचय बनाएका उनलाई माथि उल्लेखित उट्पट्याङ यौनजन्य खुराक फेसबुकमा पस्केका कारण केहि फेसबुके साहित्यकारहरूले यौन कविको उपनाम पनि भिरा ई दिए । र, उनी जबरजस्त यौन कविको छवि निर्माणको दिशामा अग्रसर हुन थाले । धन्य अनलाइन पत्रिकाले उनला ई  यौन कवि हुनबाट बचाए, र एउटा परिचय बनाइ दिए- दिल निशानी मगर । निशानीको लेखन शैली विशिष्ट छ । त्यो एकदम जबरजस्त छ । सुन्दर बान्की परेका वाक्य गठन र उस्तै वाचनप्रिय शब्दको छनौटमा उनको शिल्पमाथि डा. गोविन्द भट्टरा ई ...