Skip to main content

अनुत्तरित प्रश्नहरू र नांगा मान्छेहरू

त्यो घरझगडा मात्र थिएन । त्यो मात्र घरझगडा होइन् । यसलाई यस्तरी पनि बुझ्न सकिन्छ कि तपैंका उन्नत ‘दिमाग’ले मान्दैमा, त्यो घरझगडा नै हो भनेर ठोकुवा गर्नुपर्ने घटना पनि होइन । तर त्यो समाजको दूर्नियती नै यस्तो भैदियो कि तपाइँहरूलाई त्यस्तै लागेपछि धेरैलाई त्यो त्यस्तै नै होला भन्ने भ्रम हुनजान्छ । अनि त समाज केहि सिमीत मान्छेहरूलाई लागेको ‘भ्रम‘ को सति जान्छ । हेर्दा यो यति सामान्य घटना जस्तो लाग्न सक्छ, तर वास्तवमा यो असामान्य परिघटना नै हो । हुन त  कोही समाचार संकलकलाई यस्तो लागिदियो कि सामान्य घरझगडाको कुरा किन संकलन गर्नु ? वित्थामा गाल मात्रै पर्छ । चिनजानको दायरा अलिकति भएपनि किन खुम्चाउनु ? फलानो ठाउँमा काम गर्ने तिलाना सरको मन दुख्न सक्छ, फेरि वहाँसँग चिया पिउँदै रमाइला गफ गर्ने वातावरण बिग्रन सक्छ । आफ्ना स्वार्थका सम्बन्धहरू बिग्रने डरमा हामी कसैको बिग्रेको परिस्थितीलाई नजरअन्दाज गर्छौं । यो के दुर्भाग्यको कुरा होइन ? 

एक असाक्षर व्यक्तिसँग जोडिएको घटना भएको भए यसलाई सामान्य घटना मान्न सकिन्थ्यो तर राष्ट्रसेवक प्रहरी संगठनको प्रहरी निरीक्षक अझ त्यसमाथि मुद्दा फाँटको अधिकृतसँग जोडिएको विषय थियो । दशकौंदेखि समाचार संकलकका रूपमा बनेको आफ्नो छबीलाई कायम राख्दै यहाँले यसलाई सामान्य घर झगडाकै रूपमा लिइदिनुभो । यसैकारण म यहाँलाई समाचार संकलकका रूपमा चित्रित गर्न खोज्दैछु ताकी यहाँले दशकौंसम्म जुन अभ्यास गर्नुभयो, त्यो दौडानमा यहाँले प्राप्त गरेँ भन्ठानेको पहिचान - पत्रकारको हुन सक्ने झिनो सम्भावना पनि अब रहेन । कम्तिमा यति त ज्ञान हुनुपर्ने थियो कि समाचारको संकलनले मात्र कसैलाई पत्रकार बनाउँदेन । पत्रकार हुनका लागि यसका विशिष्ट मापदण्डहरू छन् । महत्वपूर्ण कुरो त समाचारले यहाँको ढोका ढक्ढकाउँदै आउने होइन् । तर बिडम्बना आफ्नै आँखा अगाडि घटेको घरेलु हिंसाको घटनालाई समेत तपाइँ घरको सामान्य झगडा देख्नुहुन्छ । अनि भन्नुहुन्छ - सामाजिक संजालमा आउने हरेक विषय समाचार बन्दैनन् । ल एकछिन म मानिदिउँला - सामाजिक संजालमा आउँदैमा सबै बिषयले समाचार बन्न नसक्लान् तर त्यही स्थितिमा तपैंका आफ्नै कोही चेलीले उभ्भिनुपर्ने अवस्था भएको भए के तपाइँ यहि आत्मविश्वासका साथ प्रस्तुत हुनुहुन्थ्यो ? मलाई लाग्छ - तपैंले यही स्तरको बुझाई राख्नुहुन्थ्यो । मानिसको बुझाईको स्तरवृदृिका लागि पहिलो अनिवार्य शर्त हो - ज्ञानको ग्रहण गर्ने शक्ति । मलाई लाग्दैन्, बेनी खाल्डोमा त्यो धेरैसँग छ ।

एक युवती प्रेमबन्धनमा परिसकेपछि आफ्नो प्रेमीसँग अन्तरंग सम्बन्ध कायम गर्न सक्ने कुरो त्यो कसरी उनको चरीत्रसँग जोडिने विषय हो ? एउटी युवतीलाई प्रेमको नाटक गरी बिबाहको प्रलोभन पारेर अन्तरंग सम्बन्ध कायम गरी युवतीलाई दुई जिउकी बनाएर अर्की युवतीसँग बैबाहिक सम्बन्धका लागि ‘दही खुवाउने‘ कार्यक्रम गर्ने युवा चै सच्चरित्रको कसरी भयो? युवक जुन पेशामा थिए, के त्यो पेशाका व्यवसायिक मूल्य, मान्यताहरू छैनन ? ती मूल्यका आधारमा उसले गरेको कर्म के त्यो सार्वजनिक वहसको विषय थिएन ? यस्ता अनगिन्ती प्रश्नहरू छन । जसको जवाफ खोज्ने हैसियत हाम्रो समाजले बनाइसकेको छैन । अरू त अरू समाजमा विशिष्टको पदवी लिएर/दिएर विभिन्न समारोहमा पैसाको मोलमा प्राप्त हुने ‘प्रतिष्ठाको डोली‘ चढ्नेहरूको बुझाई देख्दा पो म तीनछक हुन्छु ! यी केहि मान्छेहरूलाई ‘बादशाहको पहिरन’ पहिरिनूमा नै निकै आनन्द लागिरहेको छ, जसले कोही आँटिलो बालकले भनिदिनुपर्नेछ, - बरिष्ठज्यू हजुरको हर नांगै छ !  फेरि पनि मलाई शंका छ, यी नग्न बरिष्ठहरूमा त्यो स्वीकार गर्ने साहस बाँकी छ । यिनीहरूलाई लाग्दै आएको यहि छ - जन्मेको नांगै, मरेर जाँदा चित्तामा हुने नांगै, बिचको समयमा किन निर्वस्त्र नहुनू ? अहिलेलाई यत्ति मात्र कामना गरौं - छिट्टै यिनका जाइफलहरू निचोरिनेछन्, र त्यहाँबाट झर्नेछ यीनको पुरूष अहंताको दुषित रस !

तपाइँहरूलाई यस्तो लाग्दो हो, ‘स्मृती‘ का जस्तै घटनाहरू त्यो समाजमा धेरै भए र ती सबै विस्मृतीमा विलय भए, अब यो पनि स्मृतीमा रहिरहनुपर्ने कारण छैन । अनि यस्तो पनि लाग्दो हो -  हामीलाई जे लाग्यो, समाजलाई त्यहि लाग्छ । लाग्नुपर्छ । अब यहाँहरूलाई लाग्नै पर्ने कुरो चाँहि यो छ - समाजविकासको प्रक्रियालाई अवरोध गर्ने सामर्थ्य न हिजो कोहीसँग थियो न आज तपैंहरूसँग छ । 

Comments

लोकप्रिय पोष्टहरू

क्लोरिनको झोल, वैज्ञानिकहरू र मेरी बोइको मुड्की

मेरो बाल्यकाल लगभग बोईसँगै बित्यो । त्यो चकचक गर्ने समय भएकाले मेरो चकचकसँग बोईलाई बेलाबेलामा झिझो लाग्नु स्वभाविक नै थियो । त्यसैले मैले अति नै अटेर गरेपछि बोईले मलाई भन्नुहुन्थ्यो -  "अहिले गाडूँला मुड्की (मुड्कीले हान्छु) ।" तर अहँ कहिल्यै पनि एक झापड खानुपरेन । मुड्की नै खानु नपरेपछि मेरो चकचक थामिने कुरै थिएन, त्यसैले बोईले पनि मुड्की गाडूँला भन्न छाड्नुभएन अनि मैले चकचक गर्न । मेरी बोईले यस धरा छोडेको पनि यहि हिउँदमा बर्षदिन पुग्दैछ, तर बोईले भन्ने गरेको "अहिले गाडूँला मुड्की" मेरो मनमा गडिरहेको छ, अनि यसो सोच्छु, दुईचार पटक बोईले साँच्चिकै मुड्की गाड्नुभएको भए, मेरा चकचक उहिले पहिले नै खत्तम हुन्थे कि ?  तर खासमा चकचक भन्ने जिनिस त्यत्तिकै खत्तम भएर गैहाल्ने कुरो हैन रहेछ । न त यो उमेर बढ्दै गएपछि आफै घट्दै र पछि निस्तेज नै हुने रहेछ । यसले खासमा उमेर बढ्दै गएर केश पाक्दै गएपनि आफ्नो स्वरूपमा अलिकति फेरिदै तरह तरहका रूपमा प्रकट हुँदै पो जाँदो रहेछ कि ? भन्ने निचोडमा पुगेको छु । यस्तै केहि केश पाक्नै थालेका मान्छेहरूको चकचक कोरोनको त्रास बढ्दै गएपछि अलिकति भि...

नांगो नाच, यौनधन्दा र राजधानी

मैले मेरो देशका बारेमा गर्व गर्दा अब गौतम बुद्ध, सगरमाथा, एकसिंगे गैंडा, जैविक विविधताले भरिपूर्ण देश वा जिउँदी देवी कुमारीको नाम लिनुपर्छ जस्तो मलाई लाग्दैन् । हामी अराजकता र उच्छृङ्खलताको सगरमाथा चढिसकेका छौं अब किन फोकटमा अरु अरु बहानामा नेपाली भएकोमा गर्व गर्नु ?! मैले यहाँ उल्लेख गर्न चाहेको सन्दर्भ मेरो पछिल्लो पटकको काठमाडौं भ्रमणको हो । यहाँले बुझिसक्नु भयो होला, काडमाडौं फगत हाम्रो देशको प्रशासनिक वा राजनैतिक राजधानी मात्र रहेन् । त्यो गुण्डाहरुको राजधानी हो, त्यो आन्दोलनकारीको राजधानी हो, हत्या, हिंसा र लुटपाटमा निमग्न अपराधीहरुको राजधानी हो । अनि राजधानी हो त्यो डान्स बारका नाममा नांगै नाच्ने तरुनी र उनीहरुका स्तन, नितम्ब वा हातको एक पटकको स्पर्शका लागि कामातुर बृद्ध सेठ र साहुहरुको पनि । मैले यसपटक यस्ता चार पाँच डान्सबारको भ्रमण गर्न पाएँ कि न जसको कुनै पत्रिका, रेडियो वा टेलिभिजनमा विज्ञापन नै देखिन्छन् न त त्यहाँ हुने कर्तुतका बारेमा तिनै पत्रिका, रेडियो वा टेलिभिजनका हेडलाइनहरु लेखिन्छन वा वाचिन्छन् ! न त ती ठाउँहरुमा समाजमा शान्ति, अमनचयन र सुव्यवस्थाको ठेक्का पाएका ...

एउटा सग्लो रात(कथा)

आषाढको एक शुक्रबारको साँझ बिश्वविद्यालयबाट घरतिर फर्कने क्रममा अलि ढिला भो । घरसम्म पुग्नलाई माइक्रो, अनि नगर बस सबैको आवातजावत बन्द भैसेकेको थियो । हिडेर एक घण्टाको पैदल यात्रा गर्ने दुस्साहस मैले गरिनँ । त्यसकारण, ट्याक्सीको पखाईमा त्यसै उभिरहेको थिएँ । आडैमा एउटी युवती आई । मतिर पुलुक्क हेर्दै मुसुक्क मुस्कुराई । मैले पनि मुस्कुराएरै उसको आगमनको स्वागत गरेँ । सोधी – “दाई ट्याक्सी कुर्नुभएको ?” “हजुर ।” मैले जवाफ दिएँ । “म पनि ट्याक्सी वेट गरिराखेको हेर्नु न अहिलेसम्म एउटा भेटेको छैन ।” युवतीले दुखेसो पोखी । मैले प्रश्न गरेँ – “कहाँ जानुपर्ने ?” “धेरै टाढा त हैन, मुस्ताङचोकसम्म पुग्नुपर्ने थियो ।” जवाफमा उसले भनी ।  उसको मुखबाट मुस्ताङचोक फुत्कदाँसाथ ममा नजानिदो उत्साह बढेर आयो । भनेँ – “ए, हो र ? म पनि त मुस्ताङचोक नै जान लागेको नी !” “ला हो र ? उसो भए त मज्जा भो नी, हजुर अनि मेरो दुवैको फिप्टी प्रसेन्टेज पैसा सेभ हुने भो नी त । एक्लै जाँदा त ४०० लिन्छ । अब दुई सयमै पुगिने भईयो ।” उसले खुशी ब्यक्त गरी । मैले पनि समर्थन जनाएँ – “हो त ।” अनि यो पनि जान्न चाहेँ कि ऊ के गर्...

गेष्टहाउस, यौन ब्यवसाय र कानुन

फोटो गुगल बाट सर्च गरि राखिएको हो । मेरो ख्यालमा हाम्रो नेपाली समाजमा सबभन्दा बढि गलत ढंगले ब्याख्या गरिने विषय केहि छ त, त्यो यौन सम्बन्धि सन्दर्भ नै हुनुपर्छ । मानिसहरू यौनका विषयमा यति गम्भिर देखिन्छन् कि कोही व्यक्तिको कोही युवतीसँग उठबस बढ्न थाल्यो भने मान्छेहरू उनीहरूका विषयमा टिकाटिप्पणी गर्न एकदमै लालयित हुन्छन् । राम्रा/नराम्रा, जायज/नाजायत हरेक किसिमका टिप्पणीहरू हुन पुग्दछन् । अझ कुनै पनि व्यक्ति यौनका मामलामा कमजोर देखियो भने त झन उसको दीनदशा बिग्रयो भन्ने जाने हुन्छ । मानौं उसले यति ठूलो अपराध गरेको छ कि जिन्दगीभर उ क्षमायोग्य मान्छे हुनै  सक्तैन । भन्न त मान्छेहरू भन्छन्, यौन प्राकृतिक कुरा हो । जैविक आवश्यकता हो । र, यसको आवश्यकतालाई कसैले पनि नकार्न सक्तैन । तर मान्छेहरू जब कोहीला ई  यौनका विषयमा खुल्न थालेको पाउँछन् अनि फेरि फरक बन्न पुग्छ, उनीहरूको दृष्टिकोण । अब यौन न त प्राकृतिक कुरा नै हुन्छ न त जैविक आवश्यकता नै । मान्छेहरू यसला ई  सामाजिक संस्कार अनि मूल्य र मान्यतासित जोडेर हेरिदिन्छन् । अरू त अरू एक बलात्कृत नारीको विवशताको समेत खिल्ली उडाउन ...

प्रचण्ड, निशानी, र हामीहरू

' राती दश बजेको आलर्म सेट गर्नु, ठ्याक्कै टाइममा हस्तमैथुन गर्नुपर्छ । '  ब्यक्तिको नाम ट्याग गरेर उनले फेसबुकमा भित्तेलेखन सम्प्रेषण गर्ने गर्थे । उनको भित्तेलेखनमा अंकित ब्यक्ति उनका हितैषी मित्र हुन होइनन् त्यो मेरो सरोकारको कुरो रहेन् । किन्तु, धवलागिरिका पत्रिकाहरूमा स्तम्भकारको परिचय स्थापित गरिसकेका उनको स्तरको ब्यक्तिले फेसबुकमा यस्ता भित्तेलेखनहरू सम्प्रेषण गर्नु कत्तिको उचीत थियो भन्ने मेरो प्रश्न हो ।   पछिल्ला दिनहरूमा एउटा राम्रै चर्चा बटुल्न सफल अनलाइन पत्रिकाहरूमा प्रचण्ड लक्षित लेखहरू मार्फत स्थापित लेखकको परिचय बनाएका उनलाई माथि उल्लेखित उट्पट्याङ यौनजन्य खुराक फेसबुकमा पस्केका कारण केहि फेसबुके साहित्यकारहरूले यौन कविको उपनाम पनि भिरा ई दिए । र, उनी जबरजस्त यौन कविको छवि निर्माणको दिशामा अग्रसर हुन थाले । धन्य अनलाइन पत्रिकाले उनला ई  यौन कवि हुनबाट बचाए, र एउटा परिचय बनाइ दिए- दिल निशानी मगर । निशानीको लेखन शैली विशिष्ट छ । त्यो एकदम जबरजस्त छ । सुन्दर बान्की परेका वाक्य गठन र उस्तै वाचनप्रिय शब्दको छनौटमा उनको शिल्पमाथि डा. गोविन्द भट्टरा ई ...