Skip to main content

के छैन हाम्रो देशमा ? - सबथोक छ !

“म कम्युनिष्ट हुँ, मलाई दलित सलित थाहा छैन् । म त चित्रे (एकजना दलित साथी) ले छोए पनि खान्छु । मलाई यस्तो जातभात र छुवाछुत मन पर्दैन । आफू त कम्युनिष्ट हुँ । कम्युनिष्टले जातीपाती मान्दैनन् ।” कक्षा २ मा अध्ययनरत रहँदा मैले मेरा कक्षाका साथीहरुसँग आफू कम्युनिष्ट भएको फूर्ति लगाउँदै भन्ने गरेका ई वाक्यहरु आज स्मरणमा ताजा हुँदा मन झसंग भएर आउँदछ । हामी कक्षामा कोही कांग्रेस, कोही एमाले र कोही राजावादीका छोराछोरी थियौं । आयश्रोत कमजोर भएका परिवारबाट आउने म जस्तै अरु साथीहरु सबै एमाले थियौं । दुईचार पैसा आम्दानी भएका परिवारबाट आउनेहरु कांग्रेस अनि राजावादी थिए । कांग्रेसीहरु जय नेपालको अभिवादन टक्रयाउथे, हामीहरुलाई सबभन्दा अप्रिय लाग्ने कुनै शब्द थिए भने ती दुई शब्द “जय नेपाल” नै थिए । यी शब्दहरु किन बिझाउँथे मैले अहिले सम्झन सकिनँ । तर हाम्रो तुलनामा जय नेपालमा हाम्रो लालसलाममा जस्तो दम थिएन ।
दाहिने हातलाई दर्‍हो पारेर मुठ्ठी कसेर टाउको माथि पुर्‍याए पछि हाम्रो गज्जबको लालसलाम तयार हुन्थ्यो । अनि मलाई यस्तो पनि लाग्थ्यो — छि ः यिनीहरुको के खालको अभिवादन हो ? हात, खुट्टा, मुन्टो अनि मुखाकृति जस्ताको तस्तै छ, मुखबाट फुत्त “जय नेपाल” भन्ने शब्दहरु ओकले भयो । कस्तो तरिका हो, यिनीहरुको ? हाम्रो जस्तो दर्‍हो अभिवादन पो अभिवादन । यस्ता पनि अभिवादन ? अनि कम्युनिष्ट ठानिएका अरु साथीहरुसँग कानेखुशी गर्थे — यस्ता झारपात अभिवादन, हैं ! त्यसपछि लामो हाँसो छुट्थ्यो, हामी कम्युनिष्टहरु माझ । आज अचम्म लाग्दछ मलाई, हैन त्यस्तो विधी के राजनीति लागेको होला ? अझ कक्षाको मनिटर छनौटको समयमा त झन संसदीय निर्वाचन जस्तो । सम्झना अझै ताजा छ, म नील पुन (२०५१ को आम निर्वाचनमा एमालेका तर्फबाट म्याग्दीबाट विजयी उम्मेदवार) भएर भाषण गरेको क्षण ! ती लहैलहै कसरी आएका त्यसरी ? मसँग उत्तर छैन् अहिले । राजनीतिको आफ्नै बाटो हुन्छ, साँच्चीकै राजनीति गर्नेहरु अराजनीतिक गतिविधीमा बढी व्यस्त हुँदै आएको हाम्रो लागि नौलो विषय नै रहेन । 
अहिले लाग्दछ, न जय नेपाल भन्नेहरुले नेपालको जय गरे, न लालसलाम भन्नेहरुले सर्वहाराकै हित गरेका छन । ती त अभिवादनका नाममा गरिब, असहाय र देशप्रेमी जनताहरुलाई झुक्काउने खेल मात्र रहेछ । नत्र २१ वर्ष भैसक्यो देशमा बहुदलीय व्यवस्था आएको, खै त कहाँ भएको छ नेपालको जय ? १८ घण्टा सम्म जनताहरु अँध्यारोमा बस्न बाध्य छन् । दुरदराजका गाउँहरुमा न पर्याप्त स्वास्थ्य चौकी छन्, न स्वास्थ्य चौकीका बोर्ड टाँगिएका भवनभित्र सामान्य औषधी छन् । अरु त अरु झाडा पखालाले मर्न विवश छन् जनताहरु । जहाँ प्रकोप पिडीत जनताहरु भेट्न सरकारी अधिकारी हेलिकप्टरमा जान्छन् र औषधी तथा राहतका सामाग्री खच्चडमा लोड गरेर पठाइन्छन् । मान्छे मरेर क्रिया उम्किदाको दिन औषधी पुग्छ । अचम्म छ । तर नेताहरु रुघा लागे तिनै जनताले तिरेको राजस्वको खर्चमा भारत, सिंगापुर, बैंकक र अमेरिका पुग्ने व्यवस्था पनि छ,  हाम्रै देशमा । 
विधार्थी छन्, शिक्षक छैनन् । विधालयका नाममा भवनको भित्ताहरु छन्, तर कहाँ हुनु छाना ? चौरमा बसेर पढ्छन साना बालबालिकाहरु । फेरि चर्को बहछ हुन्छ हाम्रै देशमा, बालअधिकारको विषयमा । सडक छन् तर सवारी गुड्न मिल्ने हैसियतका छैनन् । सडक आयोजनाहरु नबनेका पनि हैनन्, बन्छन् तर दोहोरो धूलौटो ट्रयाक खोल्न ५२ बर्ष (हेर्नुस लिंक http://www.ekantipur.com/np/2067/5/30/full-news/317826/) लाग्दछ । धारा छन् तर पानीको थोपा चुहिँदैन । नदी छन शहरका बीचै बीच बग्ने । तर नदीमा पानी हैन ढल बग्छ । न्यायलय पनि छन् तर न्याधिस नै भष्ट्रचारको अभियोगमा जेल पर्छन,                                                                                         (हेर्नुस् लिन्क http://www.nagariknews.com/politics/party-politics/18249-2010-09-14-15-52-40.html) । अब तपाई नैं अनुमान गर्नुस, कति मर्यादित छ हाम्रो देशको व्यवस्था, राज्य सञ्चालनको मूल्य र मान्यता । खेलकुद रंगशाला पनि नभएका होइनन् त्यहाँ खेल होइनन् राजनीतिक सभा, सांस्कृतिक प्रदर्शनी र आन्दोलनको घोषणा पो हुन्छन ! नेता र पार्टी त विश्वभरका जनतालाई पुग्ने छन् । अरु त के कुरा सरकार नै २४ दलले चलाएका थिए, एकताका । 
अचम्म छ । दावी नगरेर मात्र हो, नत्र त हरेक कुरामा विश्व रेकर्डलाई काफि हुने विषयवस्तुहरु छन्, हाम्रो देशमा । हाम्रो देशमा देशद्रोही नेताहरु छन् र त्यत्तिकै संख्यामा मुर्ख जनताहरु पनि छौं ।
बाँकी फेरि फेरिलाई !

Comments

लोकप्रिय पोष्टहरू

अनि रोशन भाइले टिपेछन् ६ बाल्टिन बेरी

गएको साल, हेर्दै कलिला देखिने दुई जना ठिटाहरू तिक्कुरिला रेल बिसौनीको कुनामा मस्त चुरोटको पफ लिदैं गरेका बेला, "भाइहरू नेपाली हो ?" भनेर मैले सोधेको थिएँ । मेरो प्रश्न भुँइमा झर्न नपाउँदै, आफूले तान्दै गरेको चुरोट आफ्नो साथीलाई दिदैँ, झन कलिलो देखिने ठिटोले भनेथ्यो, "हो दाई । कसरी पो ठम्याउनु भो ?"  दुई फरक मुहारको बनोट लिएका मानिसहरू सँगै बसेर एउटै चुरोट तान्दैछन् भने ती पक्कै नेपालीहरू हुनुपर्छ, त्यसमाथि तिमीहरू नेपाली मैं बातचित गर्दै थियौ नी त । मेरो जवाफ सुनेपछि त्यो ठिटोले कपाल कन्याउँदै भनेथ्यो, "हाउ दाजु पनि, सारै मजाको पो हुनुहुदोँ रहिछ !" मैले बात मार्न खोज्दा, निसंकोच बात मार्न खोज्ने ठिटो त पूर्वतिरको लिम्बु भाइ रहेछन् । अनि खासै बात मार्न नचाहने चाँहि रहिछन् - काठतिरका बाहुन भाइ ।  त्यो दिन ती भाइहरू हेलसिन्कीबाट सवा घण्टाको रेल यात्रामा पुगिने ठाउँबाट काम पाइने आशामा साथीलाई भेट्न आएका रहेछन् । आफूलाई भेट्न निम्ता दिएको साथीसँग भेट  नभएपछि  कामको खोजीमा हेलसिन्की झरेका उनीहरूलाई  आफू बस्ने ठाउँतिर फर्कने क्रममा मैले भेट्न पुगेको थिएँ । छोटो भ...

घर कहाँ हो दाजुको ?

अन्तिम पटक ह्वाट्स एपकलमा तेर्ह मिनेट कुराकानी भएको ठ्याक्कै तीन महिनापछि ह्वाट्स एपमा तिमीलाई मेरो पछिल्लो ब्लग पोष्टको लिंक साझा गरेथेँ, करिब तीन हप्तापछि आजै बुनेले मीठो टिप्पणीसहितको सन्देश प्रवाह गर्ने क्रममा अम्रिकाबाट सोधी पठायौ, "Dai, I have a question, where is home? Nepal or Finland?" सायदै बुने तिम्रो प्रश्न यत्तिमै मात्र सक्किन्थ्यो भनेपनि मैले सजिलै भनिदिन सक्थेँ होला जसरी हाम्रै म्याग्दीका लोकगायक खड्ग गर्बुजाले आफ्नो ' पिरती ' एल्बमको एक गीतमा सोध्दा प्रश्न, "घर कहाँ हो मायालु?" कति सजिलै जवाफ दिएथीन् गायिकाले, "हिमालको काखैमा ।" तर तिम्रो प्रश्नमा जवाफ मात्र दिएर पुग्थेन्, त्यसले अन्तःस्करणको भाव पनि जान्न चाहन्थ्यो किनकी त्यसमा तिमीले थपेर पठाएथ्यौ - "What is your feeling since you've lived so many years in Finland?" म फिनल्याण्ड टेकेको वर्षदिन पनि त पुगेको थिएन् जतिबेला सन् २०१३ को हिउँदमा फिनल्याण्डमा मलाई पहिलो कामका लागि भनसुन गर्दिनुभएका दाजु राजन सुवेदीले, तिम्रो जत्तिकै गम्भीर त होईन् तर सिधा प्रश्न गर्नु भएथ्...

खाल्डोमा गाडी, जेलमा साथीः एक आत्मसंवाद

सधैं पुगिरहेको गन्तव्य थियो । गन्तव्यमा गुगल म्याप्सले सिफारीश गरेको बाटो भएर जाँदा मैले हठात गाडी मोड्नुपर्ने अवस्था बन्यो । हतपत गाडीलाई पार्किङमा छिर्ने बाटोतिर छिराउँदा, मैले हाँकेको गाडीको भाग त्यस बाटोको छेउमा कम, बाटोको छेउतिरको खाल्डोमा बढी पर्न जाँदा पछाडिको एउटा पाङ्ग्रोले भुँइ छाडेको विचित्रको स्थितिमा पुग्यो । यो आजैको घटना हो, केहि घण्टा अगाडिको । मलाई कुनै चोटपटक लागेन । गाडीमा विशेष क्षति पनि भएन । तर गाडीलाई त्यस विचित्रको स्थितीबाट बाहिर ननिकाल्दासम्मको मेरो जीवनको त्यो पूरा १ घण्टा १५ मिनेटले मलाई केहि विशेष ज्ञान भने अवश्य दिलायो ।  म जुन विचित्रको स्थितीबाट गुज्रिएर अहिले यो ब्लगपोष्ट लेख्तैछु, सम्झनामा मेरा केहि चिनजानका र केहि घनिष्ट मित्रहरूको तस्बीर एकतमास मेरो दिमागमा घुमिरहेको छ जो केहि समय अगाडिदेखि सहकारी ठगी प्रकरणमा पुर्पक्षका लागि थुनामा छन् । के ति मेरा साथीहरूले पनि यस वयमा जुन स्थितिको सामना गरिरहेका छन् त्यसका बारे दैनिकी लेख्दै होलान् ? थाहा छैन्, कसले कहिलेदेखि सहकारीमा जम्मा हुन आएको बचतकर्ताको रकमलाई मनोमानी तवरले आफ्नो नीजि लाभको लागि प्रयोग...

बोई, बार्ह वर्षमा खोलो किन फर्किएन् ?

हिजो भर्खर जस्तो लाग्छ, २७ औं वसन्तमा हिड्दै गरेको म विना कुनै योजना देश छाडेर परदेश हिडेको । आज १२ वर्ष नाघिसकेछ, परदेश भनिएको ठाम देशजस्तै अनि देश ठानिएको ठाम परदेशजस्तै भएको । मेरी बोइ भन्नुहुन्थ्यो, "बार्ह बर्षमा खोलो फर्किन्छ ।" बार्है बर्ष वितिसकेछन्, म मान्छे भएर होला सायद आफूले आएको बाटैबाटो घर फर्किन नसकेको ! बोइ नफर्किने गरी गएको पनि ५ वर्ष त नाघिसकेछ, सायद अझै हुनुहुन्थ्यो भने फोन गरेर म सोध्दो हुँ, - बोइ बार्ह वर्षमा खोलो कसरी फर्किन्छ ? सिकाइमाग्दो हुँ फर्किने सुत्र, शिरोपर गर्दो हुँ ती सुत्रहरू र लाग्दो हुँ ढोडेनीको पक्की पुल तरेर किनारै किनार तेर्सिएर घैयारासम्म अनि अलिकति माथि उक्लिएर हाम्रा जिजुको पालादेखिको हाम्रो स्थायी ठेगाना उही ढुंगेपाली टोलमा । छिर्दो हुँ आफ्नै मेहनतले बनाएको साढे दुई तले पक्की घरको दैलोभित्र ।           दिनहरू यस्ता पनि थिए, जहिले म कविताहरू लेख्ने गर्थेँ । मेरा कविताहरूमा देश छाड्नेहरूलाई स्वदेशमैं बस्नु भनेर आव्हान हुने गर्थे । अहिले म तीनै कविताहरूका पात्र बनेर आफैले बाँच्नु परेको परिस्थितीलाई पचाउने प्रयत्न गर्दै...

अनि मलाई खुबै राजनीति लाग्छ ...

कहिले काही मैले फोकस गुमाएको जस्तो मेरा नजिकका प्रिय मान्छेहरूले महशुस गर्नुहुन्छ ।  राजन दाईले अस्ति फोन गरेपछि पो झल्याँस्स भएँ । वहाँको गुनासो मिश्रित प्रश्नले सिधै मेरो दिमागमा झड्का दिन पुग्यो, दाईसँग खास घुलमिल नभएकाहरूलाई चाँहि वहाँको प्रश्नले दिमागमा हैन् सिधैं मुटुमा हान्न सक्छ । वहाँका प्रायः प्रश्नहरू तारा खेलमा निशाना लगाउन प्रयोग हुने वाण जस्तो सिधा र तिखो हुन्छन् । जस्तो मेरो दिमाग मैं झङ्कार लेराउने प्रश्न थियो वहाँको,  "हैन पाक्षिक रूपमा ब्लग अद्यावद्यिक (अपडेट) गर्छु भन्या हैन् ? एक महिना पुग्न लाग्यो त सर !"    मलाई व्यंग्य गर्नुपर्दा दाइले सर भन्नुहुन्छ, अनि वहाँलाई चाहिँ म भन्छु, साहुजी । यत्तिमा मात्र दाजुको प्रश्न सिमित हुन्थ्यो भने, सायदै म आजको यो ब्लग लेख्न बस्थेँ । तर वहाँको प्रश्नसँग व्यंग्यमिश्रित सानो जिज्ञासा पनि थियो, "खुबै चुनाव लाग्या छ हैन् तिमीलाई !?" यो जिज्ञासामिश्रित व्यंग्य हो या व्यंग्य मिसिएको जिज्ञासा । या यो जिज्ञासा हुँदै नभएर केवल व्यंग्य मात्र थियो । तर जेहोस् यो केहि न केहि चाँहि पक्कै थियो ।  खुबै चुनाव लाग्ने आफत ...